Kledinghanger Chr. Schotanus & Zonen

Al een tijdje had ik een kledinghanger op het oog van Chr. Schotanus & zonen. En wel een heel bijzondere. Bij ons in de kledingkast hangt er ook één en met de opdruk: Firma Chr. Schotanus Herenkleding Minnertsga. Die ben ik wel vaker tegengekomen, maar deze . . . . . de opdruk op deze kledinghanger riep bij mij meteen vragen op.

Uit de opdruk van de kledinghanger kun je opmaken dat Schotanus ook een zaak had in Franeker. Nooit geweten . . . . . . en dan ook nog staat Franeker als eerst genoemd op het stokje. Dat zou kunnen betekenen dat de hoofdvesting in Franeker was gevestigd en een filiaal in Minnertsga. Bijzonder! Dus heb ik Aly de Schiffart maar even gemaild om te vragen of zij ook iets meer kon vertellen over deze bijzondere opdruk. Vervolgens mobiliseerde Aly de familie Schotanus via email of zij ook wat konden vertellen en of het hun bekend was dat Schotanus ook een zaak in Franeker heeft gehad. Daarop reageerden Dirk en Lisa Schotanus. Zij kwamen met waardevolle informatie die het verhaal over de ondernemers van de kledingzaak completer maakt.

In het boek Ondernemers Vereniging Minnertsga 1954- 2004 dat Dooitze Swart heeft samengesteld, staat een heel verhaal over de kledingzaak van de fa. Schotanus. Van dat verhaal maak ik hier deels gebruik, aangevuld met gegevens uit eigen genealogisch onderzoek naar bewoners van Minnertsga.

De grondlegger van het bedrijf is Christoffel Schotanus (1857-1932) geweest. Uit bittere noodzaak begon hij met de verkoop van huishoudtextiel dat hij langs de deuren uitventte. Toen hij negen jaar was is zijn vader in de Nieuwe Vaart in St. Jacobiparochie verdronken. Zijn vader was kleermaker en ging waarschijnlijk ook met textiel of kleding langs de deuren. Wanneer Christoffel precies met zijn handel is begonnen is niet bekend, maar dat zal al vrij snel na het overlijden van zijn vader zijn geweest. Er moest immers voor inkomen worden gezorgd voor het gezin.

Kennelijk beschikte Christoffel over handels- en ondernemersgeest, want later werd het huishoudtextiel vervangen door stoffen die speciaal bestemd waren voor het maken van herenkleding. Zo is langzamerhand de kleermakerij ontstaan en is het pand aangekocht waar vroeger het café Het wapen van Friesland in gevestigd was. Het pand is omstreeks 1905 flink verbouwd om er een statig pand van te maken waar voldoende winkelruimte was en ruimte om de kleermakerij in te huisvesten.

Hoeden en petten in de etalage

Christoffel was getrouwd met Renske Hoekstra (1854-1922) en zij kregen zes kinderen waaronder Johannes en Dirk die later de zaak hebben voortgezet. Dirk is dé kleermaker en onder zijn leiding werd de zaak verder uitgebreid en geleidelijk kwam er personeel in dienst. De naam van de zaak bleef: Chr. Schotanus.

Terug naar de bijzondere kledinghanger. Volgens pakesizzer Dirk Schotanus is de zaak altijd in Minnertsga gevestigd geweest. “Toen pake Durk de winkel had waren er drie vennoten in de firma. Pake Durk, omke Johannes en oerpake Stoffel die toen in Franeker woonde bij muoike Aukje”, aldus Dirk Schotanus. Lisa Schotanus meldde in haar email: “Muoike Aukje stond in Franeker bekend als de eendenvrouw. Zij zorgde voor de eenden in de gracht”.

Christoffel zijn vrouw Renske overleed in maart 1922 in Franeker. Waarschijnlijk zijn Christoffel en zijn vrouw al eerder van Minnertsga naar Franeker (Salverderweg) verhuisd met hun dochter Aukje die ongehuwd is gebleven.

Dat de oudste vennoot in Franeker woonde verklaard dus ook de opdruk op de kledinghanger en dat Franeker als eerste wordt genoemd. Mooi zo’n stokje, een stokje met een verhaal. Chrisstoffel is in 1932 overleden, dus het stokje is in ieder geval van vóór 1932. Het heeft waarschijnlijk een hele omzwerving gemaakt in al die jaren want ik heb het kortgeleden kunnen bemachtigen toen het in eigendom was bij iemand in de Stellingwerven. Het hangt nu bij mij aan de boekenkast. Zonde om er kleding overheen te hangen want dan zie de bijzondere opdruk niet meer.

Voor meer foto’s zie beeldbank en zoek op: Schotanus