20 09, 2014

Voorbijgegane glorie van moderne varkensstal

2014-09-21T15:40:43+00:0020 september 2014|1 Reactie

In februari van dit jaar schreef Gerrit Bouma een artikel over de dorpspomp die ooit in Minnertsga heeft gestaan. Hierin vermelde hij ook dat hij een foto op de site van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed had gevonden. Nieuwsgierig ging ik vervolgens op deze site kijken of er ook foto’s op zouden staan die voor mij interessant waren. Oude varkensstal aan de Miedleane (aug. 2014)   Wie schets mijn verbazing dat ik elf oude foto’s tegenkwam van de varkensstal van mijn grootvader Dirk Gijsberts Boomsma. Deze stal staat aan de Miedleane tegenover huisnummer 19 en staat daar tegenwoordig nog steeds. De foto’s waren gemaakt in 1956 maar er stond bij dat de stal bij Miedleane 23 zou staan. Dat was het huisadres van mijn grootouders maar de stal staat tegenover het huis waar destijds Marten Gratema woonde. Dit is inmiddels gecorrigeerd op de website van de Rijksdienst. Later heeft mijn grootvader dit huis gekocht een woonde het gezin van zijn zoon Johannes D. Boomsma er. Tegenwoordig wordt het bewoond door de familie Dusselaar. Links het dak met rietmatten voor isolatie en het waterreservoir. Rechts op de voorgrond Marten Gratema en dan Dirk Gijsberts Boomsma. Ik was nogal verbaasd dat deze foto’s op de site van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed stonden. Het is immers niet zo’n imposant gebouw en architectonisch al evenmin erg opvallend. Ik weet nog heel goed dat de stal werd gebouwd maar wist niet precies in welk jaar dat was en had geen idee waarom de foto’s waren gemaakt. Een bezoek aan mijn oom Johannes D. Boomsma leerde al snel dat de stal in 1954 was gebouwd door Bouwbedrijf T. Van der Zee uit Oosterbierum. Dit was een zogenoemde open Deense stal en gebouwd met behulp van subsidie van de overheid. Ook in die jaren werd er al subsidie aan bedrijven verstrekt. Een van de voorwaarden waaronder de subsidie werd verstekt was dat er metingen moesten worden verricht. Links, naast de deur het instrument voor metingen. Foto rechts een varkensbox met automatisch drinkbak. Zo moest dagelijks de luchtvochtigheid en de temperatuur worden bijgehouden. Het mesten van varkens was in die tijd in Minnertsga en omstreken zeker geen gemeengoed maar mijn grootvader teelde wel vaker producten die niet algemeen waren of die later ook door andere gardeniers werden verbouwd. Hij was vaak een voorloper en vakman met een goed financieel inzicht. Hoeveel scholieren hebben er niet zwarte bessen of aardbeien geplukt tijdens de vakanties in die tijd?  Bovendien was hij van mening dat hij te weinig land bezat en zocht naar andere bronnen van inkomsten. Het was in die tijd vrijwel onmogelijk om nog land te kopen en als er al iets beschikbaar kwam werd de prijs enorm opgedreven. Varkens gelden als intelligente dieren en wisten dus ook precies wanneer het tijd was dat zij werden gevoerd. Normaal was het rustig in de stal maar wanneer de klink van de buitendeur werd gelicht veranderde dat in een oorverdovend kabaal. Hoewel de [...]

11 05, 2014

Emigranten uit Minnertsga

2015-05-21T16:45:09+00:0011 mei 2014|0 Reacties

Jelle Feenstra heeft al eerder een prachtig verhaal over de emigratie van zijn familie geschreven. Deze keer heeft hij een verhaal gemaakt over de familie Heeringa.   Jan Heeringa werd geboren op 5 februari 1915 in Tzummarum. Hij was een zoon van Jan Harmens Heeringa en Sijke Kuiken. Op 21 mei 1941 trouwt hij met Attje Boomsma, geboren op 17 januari 1922 te Minnertsga. Zij was een dochter van Dirk Gijsberts Boomsma en Tjerkje Terpstra. Na hun trouwen komen zij bij de ouders van Attje inwonen op de Miedleane 23. Het was oorlog en het vinden van een woning zal toen wel de nodige problemen hebben gegeven. Hier wordt ook hun eerste zoon, Jan, geboren. Na het overlijden van Gijsbert Tjeerds Boomsma, de grootvader van Attje, op 18 maart 1942 gaat het gezin in dat huis, Miedleane 10 A, wonen in april 1942. Hier staat tegenwoordig het pand van Garagebedrijf F. de Groot. In dat huis worden 2 kinderen geboren: Tjerkje op 6 juni 1944 en Dirk op 18 oktober 1945. Op 8 november 1947 vindt er opnieuw gezinsuitbreiding plaats. Zij krijgen dan nog een zoon, Harmen, maar deze wordt in Leeuwarden geboren. Dit was in het ziekenhuis en enige tijd werd er zelfs voor zijn leven gevreesd. Foto links: Attje Heeringa-Boomsma, en dochter Tjerkje, voor het huis van haar ouders. Dit huis is, Miedleane 23 en is later afgebroken en stond aan “de oude meer”. De foto dateert uit december 1944. Foto rechts: Jan Heeringa op 22 mei 1941 bij het huwelijk van Jan en Attje. In 1951 besluit het gezin naar Canada te emigreren en op 8 februari vertrekken zij met de S.S. Zuiderkruis vanuit de haven van Rotterdam. Een beslissing die moet zijn ingegeven door de slechte economische situatie in Nederland in die tijd. In de periode tussen 1950 en 1959 emigreerden meer dan 128.000 mensen alleen al naar Canada. Ander populaire bestemmingen waren de Verenigde Staten, Australië en Nieuw Zeeland.   Foto links: Jan Heeringe en Gijsbert D. Boomsma (22-05-1941). Foto rechts: gezin Jan Heeringa,voor vlnr: Jan, Dirk, Harmen en Tjerkje. Achter vader en moeder Attje en Jan. Het beeld van de rechter foto kwam destijds veelvuldig voor bij families in Nederland bij het vertrek van familieleden of kinderen uit Nederland. In Nederland heerste grote werkeloosheid en de overheid hielp geïnteresseerden, die bereid waren te vertrekken, financieel om de overtocht mogelijk te maken. In die tijd werd emigratie naar Canada gezien als een afscheid voor altijd. In de haven van Rotterdam hebben zich dan ook hartverscheurende taferelen afgespeeld omdat de betrokkenen aannamen dat zij elkaar nooit weer zouden zien. Aan het einde van de jaren vijftig werd het veel gemakkelijker om een bezoek aan Nederland te maken door de komst van de straalmotor in vliegtuigen. Hierdoor werd het aanmerkelijk goedkoper om de oceaan over te steken en een bezoek aan Nederland te brengen. Ook in Nederland veranderde de economische situatie wardoor in de jaren zestig en daarna ook vanuit Nederland familiebezoek naar [...]

1 03, 2014

Emigreerde familie Feenstra kwam weer terug

2024-02-01T05:44:23+00:001 maart 2014|3 Reacties

Tjipke Feenstra, geboren in 1924 te Hardegarijp, was een zoon van Jelle Tjipkes Feenstra en Gaitske van Houten. In juni 1949 trouwt hij met Johanna Ynskje Boomsma, geboren in 1928 te Minnertsga. Zij was een dochter van Dirk Gijsberts Boomsma en Tjerkje Terpstra. Tjipke Feenstra en Johanna Ynskje Boomsma 9 juni 1949 Zij komen te wonen op de Miedleane 8 in het huis waar tegenwoordig het pand van garagebedrijf De Groot staat. Dit was de woning van de oude stemplaats no 9. Het was toen een dubbele woning en eigendom van de familie Boomsma. Zij komen daar naast hun zwager en schoonzuster Jan Heeringa en Attje Heeringa – Boomsma te wonen, die sinds april 1942 in het linker gedeelte van het huis wonen. Hier worden drie kinderen geboren: Jelle (1949), Dirk (1951) en Gooitske Gonnie (1954).         Deze boerderij staat ook bekend als stempleats no 9, later no 405 en uiteindelijk als Miedleane no 8 en 10A. Dit type boerderij is een Bildtse Boerderij. De woning staat haaks t.o.v. de schuur. De schuur is later afgebroken en van de woning werd een dubbele woning gemaakt. Op het het land voor de boerderij stond in de jaren veertig rechts een boomgaard en de linker helft was moestuin. Tegenwoordig staat hier het pand van garagebedrijf F. de Groot en herinnert niets meer aan deze prachtige boerderij. Miedleane 8 - 10a Tjipke was als schilder werkzaam bij Glazema in Minnertsga en Ganzinga. Hij hield in zijn vrije tijd kippen en postduiven en kweekte in de grote moestuin violen voor zaad voor de zaadhandel als zijn bijverdienste. Sportief gezien kaatste hij verdienstelijk als Waldpyk en deed mee aan damwedstrijden. Tijdens de wintermaanden namen zij samen deel aan diverse schaatstochten. Daarnaast maakte hij deel uit van de Nationale Reserve. Dit was een reserve eenheid van het leger, in het leven geroepen na de oorlog. Maar af en toe was de motivatie bij deze eenheid ver te zoeken. De Dubbele woning zoals die er in 1949 uitzag - zonder de bijbouw van kalkzandsteen Het kwam regelmatig voor dat de broekriem was vervangen door een stuk touw. Deelname was verplicht en het wegblijven van zo’n oefening was strafbaar net als bij de Bescherming Bevolking. In 1957 besluiten zij om naar Canada te emigreren. Dit zal vooral ingegeven zijn door het feit dat hij gedurende de wintermaanden vaak thuis zat vanwege de vorstverlet. De winters in die jaren waren lang en koud. Ook de gezondheid van Durk zal hierin mee hebben gespeeld, die had regelmatig last van bronchitisaanvallen tijdens de winters. Inmiddels was zijn zwager Jan Heeringa met zijn gezin al naar Canada vertrokken omdat zijn schoonzuster Attje Heeringa dezelfde gezondheidsproblemen had als zijn  zoon Durk, maar in Canada was dat niet het geval. Op 7 juni 1957 vertrekt het gezin Feenstra met de SS Groote Beer vanuit Rotterdam naar Canada. S.S. Groote Beer   Deze boot was één van drie schepen van de Holland America Lijn [...]

1 02, 2014

‘Fervers’ aan de Tilledyk

2014-05-10T03:52:37+00:001 februari 2014|6 Reacties

Tot het jaar 2001 was in Minnertsga aan de Tilledyk 7 het schildersbedrijf of ‘verversbedriuw’ van Terpstra gevestigd. Outger Terpstra was de man die na het vroege overlijden van zijn vader het schildersbedrijf heeft voortgezet. Hij is later opgevolgd door zijn zonen Johannes, Durk en Hette. Onlangs kreeg ik een paar prachtige foto’s van Jelle Feenstra waar de ‘mem’ van Outger Terpstra op staat voor haar woning en winkeltje aan de Tilledyk. Bij het bestuderen van die foto’s werd mijn nieuwsgierigheid alleen maar groter. Hoe was de familiesamenstelling, wanneer is het schildersbedrijf Terpstra ontstaan en wie waren eventueel zijn voorgangers? Ik heb geprobeerd de ‘Fervers’, die in dit pand waren gevestigd, in beeld te brengen. In het boek: Ondernemers Vereniging Minnertsga 1954-2004, wordt uitgegaan van het jaartal 1896. Dat zou het officiële jaartal moeten zijn dat Johannes Tjerks Terpstra samen met zijn vrouw Attje Lantinga, in Minnertsga een schildersbedrijfje zijn begonnen. Maar dat ligt iets anders.   Terug in de tijd Het pand waarin Johannes en Attje hun schildersbedrijf zijn begonnen, was eerst eigendom van de huisschilder Gerrit Flonk. Gerrit is in maart 1869, op 28-jarige leeftijd getrouwd met de toen 49-jarige Marijke Dijkstra die weduwe was geworden van de Minnertsgaaster huisschilder Jan Dirks van der Weide. Het is niet ondenkbaar dat Gerrit Flonk, afkomstig van Burgum, toen al als schildersknecht in dienst was bij Jan Dirks van der Weide en dat hij daarom enkele jaren later met de weduwe trouwt. In juli 1886 komt Marijke te overlijden. Hoewel er geen kinderen uit dit huwelijk zijn geboren, voelt Gerrit zich kennelijk nog te jong om alleen met het schildersbedrijf verder door het leven te gaan. Of Gerrit Flonk op weduwes valt of dat het zijn lot is; maar hij trouwt wederom met een weduwe. Deze keer met de 40-jairge Dirkje Zondervan van Sexbierum die weduwe was geworden van de 73-jarige (geen tikfout) timmerman Thomas Nauta uit Oosterbierum. Schilderspand één na laatste (1992) Ook uit het tweede huwelijk van Gerrit Flonk worden geen kinderen geboren en na ruim anderhalf jaar komt aan het huwelijk abrupt een einde  door het overlijden van Gerrit. In de krant staat het volgende bericht: ‘Hedenmiddag om 12 uur trof mij ten tweeden male de gevoeligste slag mijns levens, daar het God behaagde mijn innig geliefden Echtgenoot G. Flonk door den dood van mijne zijde te rukken, na eene echtvereniging van ruim 1 ½ jaar. Zwaar valt mij dit verlies, doch ik hoop Gode te zwijgen. Minnertsga, 1 maart 1891. D. Zondervan, wed. G. Flonk. NB. Vrienden en Bekenden gelieven deze als bijzondere en algemeene kennisgeving aan te nemen. De Affaire zal op denzelf den voet voortgezet worden’. Het woord ‘Affaire’ werd vroeger veel gebruikt om daar de zaak of de bedrijvigheid mee aan te duiden. Dat de zaak door kon blijven dragen was waarschijnlijk te danken aan de knecht die in dienst was, want in maart 1890 had Gerrit een advertentie in de krant laten plaatsen waarin hij een ‘Verwersknecht’ vroeg van omstreeks 18 [...]

7 12, 2013

Wie zitten er in de sjees? (deel II)

2013-12-07T10:11:03+00:007 december 2013|2 Reacties

De gemoederen houden ons bezig met het achterhalen van de namen van de mensen in de sjees. Wie is toch dat jonge stel? Is het wel een stel of zijn het broer en zus van elkaar? Deze en nog meer vragen houden ons bezig. Ik spreek van ‘ons’ omdat Jelle Feenstra deze foto heeft aangeleverd en wij allebei graag willen weten wie er op staan. Dan krijgt de foto meer waarde; wat die foto overigens nu al heeft voor ons omdat we er zo mee bezig zijn. Joahnnes en Sijmentje Joostema-Meerstra Wat weten we? De foto is gemaakt achter de boerderij van Johannes en Sijmentje Joostema-Meerstra aan de Tilledijk. Dat blijkt wel uit de foto die Wopke Klaver er bij heeft gezocht. Jelle Feenstra meld dat de foto uit het familiealbum (of schoenendoos) komt van zijn 'heit' die de foto heeft gekregen via de Boomsma-lijn. Daarom  zou het wel eens mogelijk kunnen zijn dat het Martzen Boomsma en Jan Abrahams Joostema moesten zijn die in de sjees zaten. Maar is dat ook zo?     Hoe is Boomsma gerelateerd aan Joostema? Martzen Gatzes Boomsma trouwde op 26-jarige leeftijd met de 25-jarige Jan Abrahams Joostema, zoon van Abraham Heins Joostema en Jeltje Pieters Steensma. Martzen is geboren op 13 januari 1867 en Jan Joostema op 13 oktober 1867. Maar Martzen en Jan hebben niet op de boerderij gewoond. Volgens het boek: ‘Gezinshoofden per adres. Minnertsga in de jaren ’20 en ’30’ heeft Dooitze Zwart de bewoners op adressen in kaart gebracht. In zijn boek wordt Willem Jelgerhuis als eerste genoemd op dit adres, opgevolgd door Adolf Jelgerhuis en later Johannes Joostema (en Sijmentje Meerstra) als bewoner. Het eerste kind van Johannes en Sijmentje word in 1924 in Firdgum geboren. Dan woont het jonge gezin dus nog niet in Minnertsga. Als hun tweede kind wordt geboren in 1926, dan woont het gezin in Minnertsga en met het oog op de gegevens uit het boek van Dooitze Zwart kan dat kloppen.   Zijn de mensen in de sjees dan Johannes Joostema en Sijmentje Meerstra? Als we er van uit gaan dat de foto op of kort nadat Johannes en Sijmentje op de boerderij kwamen te wonen, dan zijn zij tegen óf rond de dertig. Naar mijn idee zijn de mensen in de sjees ook rond die leeftijd. Tot dusver heb ik dan ook geen andere reden om aan te nemen dat zij het niet zijn, temeer omdat Jan Abrahams Joostema en Martzen Boomsma een ‘omke en tante’ waren van Johannes Joostema. Het kan zijn dat ‘omke en tante’ een exemplaar hebben gekregen van deze prachtige foto. Koninginnefeest Ik laat bovenstaande tekst nog een paar dagen in mij omgaan en de vraag die mij voortdurend bezighoudt is, kan ik nog meer bronnen raadplegen die mijn gedachtegang kunnen bevestigen? Dan bedenk ik mij dat het niet een alledaags tafereel is, maar dat het wellicht met feestelijkheden heeft te maken. In die tijd, waarvan ik vermoed dat de foto is genomen, was het Koninginnefeest [...]

Ga naar de bovenkant