23 11, 2022

Minnertsga in de ban van ‘Revolver Johnny’

2022-11-23T07:11:56+00:0023 november 2022|1 Reactie

Ruim 50 jaar geleden was Minnertsga in de ban van een bijzonder man die in de Mieden woonde en  als bijnaam ‘Revolver Johnny’ had. Met die naam stond hij niet alleen in Minnertsga bekend, maar ook landelijk. Hij had een woning aan de Miedleane 8 (later Autobedrijf F. de Groot) die verbouwd moest worden. Durk Binnema werkte in die tijd bij het timmer- en aannemersbedrijf van Gjalt Bloembergen. Durk heeft zijn belevenissen op papier gezet en daar hebben we onderstaand verhaal van gemaakt. Ford Tunderbird (bron: Wikipedia GPS 56 from New Zealand) Op een zekere dag stond Durk met zijn collega en metselmaat Fokke een Ford Tunderbird te bekijken achter de timmerwinkel van bouwbedrijf Bloembergen aan de Hermanawei. Even later komt Gjalt Bloembergen naar buiten met een man met een grote baard. “Dit is Johnny Verkerk en die heeft een huis gekocht in de Mieden”, zei Gjalt tegen de mannen. Meteen die middag moesten de mannen naar de Mieden om een begin te maken met het slopen voordat met het verbouwen van het huis kon worden begonnen. Gjalt Bloembergen kwam zelf ook om te kijken wat er allemaal moest gebeuren. Nadat de werkzaamheden waren doorgenomen kreeg Bloembergen alvast een voorschot. Johnny Verkerk telde twintig briefjes van duizend gulden en overhandigde die aan Durk zijn verbaasd staande baas die er verlegen mee werd. Durk was hier getuige van en volgens hem kon je niet zien dat de stapel bankbiljetten kleiner was geworden. Woning van Verkerk in de Mieden (bron: Algemeen Dagblad 3 jan. 1969) Er is geld . . . . dus kon er worden verbouwd. De woning moest worden vergroot en daarom werd er achter de woning een stuk aangebouwd. In verband met de verbouw stond er tijdelijk een stacaravan op het erf waarin Verkerk zijn verblijf had. Durk en zijn collega Fokke brachten meestal hun schaftijd door in de woning maar werden ook wel eens in de stacaravan uitgenodigd. Dan kwamen de verhalen los en Verkerk ondersteunde zijn sterke verhalen met stapels foto’s. Een van die verhalen was hoe hij (Verkerk) vroeger in Noord Duitsland overvallen pleegde en dan in snelle auto’s naar het zuiden reed om te ontsnappen aan de politie die naar hem op zoek was. Bij die overvallen maakte hij kennelijk ook gebruik van wapens zoals revolvers, want daar had hij zijn bijnaam Revolver Johnny aan te danken. Revolver Johnny werd veroordeeld en belandde in de gevangenis. Als gedetineerde kwam hij tot het geloof en werd evangelist. Hij liet Durk en Fokke daar foto’s van zien dat hij op de preekstoel stond. Maar het preken verdiende zeker niet genoeg want hij begon toen een tapijthandel in Marokko waarvan hij ook veel foto’s van liet zien. Elke week ging Verkerk of een handlanger van hem met een auto naar Marokko die vervolgens dan met Berbertapijten terugkwam. De tapijten werden door Verkerk in de schuur gegooid. Waarschijnlijk diende deze handel als dekmantel voor andere handel die niet door de beugel kon. Op het [...]

7 10, 2022

Minnertsgaaster brandweerauto (uit 1947) met handkracht gestart

2022-10-07T05:50:53+00:007 oktober 2022|Reacties uitgeschakeld voor Minnertsgaaster brandweerauto (uit 1947) met handkracht gestart

Op 3 juni jl. was het precies 75 jaar geleden dat de kerk en toren van de toenmalige Nederlands Hervormde kerk door brand volledig is de as werd gelegd. Verschillende brandweerkorpsen uit de omgeving rukten massaal uit om de brand te bestrijden. Dat was nodig omdat ook twee naastgelegen boerderijen vlam hadden gevat en bij meerdere woningen in de dorpskern een begin van brand ontstond. Onderstaand artikel komt uit het Friesch Dagblad van 27 april 1973 en geeft een mooi tijdsbeeld over de brandweer van Minnertsga. Dat de ruim 26 jaar oude in Minnertsga gestationeerde Ford brandweerauto van de gemeente Barradeel hoognodig aan vernieuwing toe is, werd vorige week weer eens duidelijk bewezen, toen een oude woning De Lêste Stûr genoemd, in vlammen opging. Nadat de bemanning, die in recordtijd in de garage aanwezig was, in de wagen had plaats genomen, was de motor met geen mogelijkheid aan de gang te krijgen en er werd dan ook besloten de wagen maar aan te duwen, hetgeen na enige tijd lukte. Volgens de Minnertsgaaster brandweerlieden wordt de oude wagen door de gemeente Barradeel slecht onderhouden. Burgemeester drs. W.K. de Roos acht het onderhoud echter voldoende. Chauffeur Piet Spoelstra meent, dat de elektrische installatie van de wagen de schuldige is, De bedrading is al verschillende keren vernieuwd en toch zijn er steeds nog plaatsen waar de stroom ‘weglekt’. De heer Spoelstra zou graag een extra accu in de garage willen hebben die constant werd opgeladen, zodat hij te allen tijde een reserve-exemplaar had. Ook is de benzinetoevoer verre van ideaal. De tank zit onder de voorbank van de wagen en ‘een sigaretje tegen de zenuwen’ zou in de brandweerauto wel eens rampzalige gevolgen kunnen hebben. Brand 'lêste stoer' ten zuiden van de Ferniawei Pompen De pompen van de wagen, die in 1947 werd gebouwd, zijn ook al niet meer wat ze geweest zijn. Commandant G. Bloembergen vertelde dat de wagen eerst goed doorwarmd moet zijn om water te kunnen geven. Een brand in het dorp geeft onvoldoende gelegenheid om de motor op temperatuur te brengen en men zou eigenlijk met een grote omweg naar de brand moeten rijden! De pakkingen van de pomp moeten tijdens het spuiten voortdurend worden aangedraaid om de lekkage nog enigszins binnen de perken te houden. Reeds vijf jaar geleden werd de spuit door de inspectie afgekeurd, aldus de heer Bloembergen. Wedstrijden Naar een brandweerwedstrijd durft de Minnertsgaaster brandweerploeg niet meer te gaan. Ten eerste wordt men natuurlijk uitgelachen wanneer men met een dergelijke verouderde wagen op de proppen komt, maar ten tweede hebben ze natuurlijk geen schijn van kans om een prijs te winnen. De poedelprijs misschien? De heer Bloembergen weet zich nog wel te herinneren hoe de laatste wedstrijd verliep. Er werd aan de jury gevraagd er rekening meet te houden dat de wagen de eerste keer ‘z’n water laat lopen’ maar hier kon men natuurlijk geen rekening mee houden. Het resultaat was dan ook de laagste klassering. Brandweerauto Sexbierum uit 1953 [...]

7 10, 2022

Restauratie van de toren 1817 – 1818

2022-10-07T05:28:58+00:007 oktober 2022|0 Reacties

De alles verwoestende brand van 3 jun i 1947 was dit 75 jaar geleden dat die plaats vond. De grootste ramp in de geschiedenis van Minnertsga. In oktober aanstaande, in de maand van de geschiedenis hopen we daar aandacht aan te besteden in de vorm van een expositie. In de vorige uitgave van ‘Nijs út eigen doarp’ hebben we aandacht besteed aan de bouwgeschiedenis. Deze keer het verhaal over de restauratie van de toren in 1817 – 1818. In 1817 is de kap van de toren, waarover Baarda schreef in zijn rijmkroniek, in een zodanige slechte staat van onderhoud dat de kerkvoogden het noodzakelijk achten tot restauratie over te gaan. De westgevel van de opbouw boven op de toren was er zo slecht aan toe dat deze geheel moest worden afgebroken tot de omgang toe. De aannemer die het werk zou uitvoeren mocht de goede oude stenen wel weer gebruiken maar moesten eerst grondig worden schoongemaakt. Ook het leiendak en de weerhaan waren nodig aan reparatie toe zo blijkt uit de archiefstukken. Op zaterdagmiddag 5 april 1817 was er bij de kastelein Sipke Sjoerds Bakker op de Tsjillen de openbare aanbesteding van de voorgenomen restauratie. Notaris Izaak Telting was uit Franeker gekomen om de aanbesteding te leiden en te beschrijven. Verder waren aanwezig de kerkvoogden Abe Pieters Anema en Steven Fokkes Feenstra met een aantal aannemers uit het dorp en zelfs met een aantal van ver buiten het dorp. Zoals gebruikelijk was ook de veldwachter Arend Witholt aanwezig om toezicht te houden op het verloop van de openbare bijeenkomst. Bestek en voorwaarden die in de akte van aanbesteding voorkomen zijn verdeelt in 29 artikelen. Een greep uit deze artikelen handelde over: het repareren van de hekken in de klokgaten en de waterborden, het uitnemen en vernieuwen van de klokkenzolder. In plaats van de opgemetselde omgang, die geheel afgebroken moest worden, diende een houten balustrade gemaakt te worden van hoofdzakelijk eikenhout en puikbest Oostzee’s grenen. Later zou blijken dat deze houten balustrade het uitgehouden heeft tot 1939 wanneer deze dan weer wordt vervangen door een gemetselde omgang zoals die er ook was voor 1817. Verder vermeldt de akte nog de voorwaarden die worden verbonden aan de afvoer van puin, het toezicht houden door de aannemer of door zijn plaatsvervanger tijdens de restauratie werkzaamheden, het verven en de tijd wanneer er een begin kon worden gemaakt met de werkzaamheden. Uiteraard werden ook de rechten en plichten van de opdrachtgevers en de aannemer vermeldt in de akte alsmede de betaling van het werk. Natuurlijk bracht deze restauratie aanvoer en afvoer en tijdelijk opslag van bouwmaterialen met zich mee die voor een groot gedeelte op het kerkhof moesten staan, ook dat werd geregeld. Mocht het zo zijn, zo staat in de akte, dat het nodig was om ruimte te maken voor het maken van graven, dat de aannemer er dan voor zorgde dat die ruimte er binnen twee maal vierentwintig uren moest zijn. De laagste inschrijver was de aannemer Wijbe Jelles Kroon uit [...]

27 09, 2022

Driedaagse expositie Kerkbrand 75 jaar geleden

2022-10-07T05:54:54+00:0027 september 2022|Reacties uitgeschakeld voor Driedaagse expositie Kerkbrand 75 jaar geleden

Op 3 juni 1947 werd Minnertsga getroffen door een ramp. Door soldeerwerkzaamheden aan de zinken dakgoten ontstond tegen twee uur in de middag brand. Het was die dag een prachtige mooie zomerdag en overal was het kurkdroog. Het hout onder het zink raakte oververhit en binnen enkele ogenblikken was het vuur onder de leien naar de nok gekropen. Even later stonden de kerk en toren in lichte laaien. Maand van de geschiedenis Jaarlijks in oktober is het de Maand van de Geschiedenis. Het thema is dit jaar: Wat een ramp! In ieder mensenleven komen ze voor: rampen. Van een naaste die overlijdt tot een dorp dat wegspoelt. Van geen dak boven je hoofd hebben tot een economie die instort. Van persoonlijke rampen tot catastrofes die de samenleving ontwrichten. Op die 3de juni in 1947, dit jaar 75 jaar geleden werd Minnertsga getroffen door een ramp. Rampzalige branden De grote brand veroorzaakte ook een enorme vonkenregen waardoor er twee naastgelegen boerderijen in vlammen opgingen. Bij de bevolking ontstond daardoor ook paniek. Bewoners van huizen in de nabije omgeving gooiden hun huisraad naar buiten omdat ze dachten dat de woning in brand zou vliegen. Maar juist het huisraad vatte vlam door de vonkenregen. Aan het eind van de dag was het een troosteloze aanblik in Minnertsga. Expositie Over deze ramp en in het bijzonder over de kerk is een expositie te bekijken. Aan de hand van vele foto’s is een drieluik te zien: De kerk vóór de brand, de kerk tijdens de brand en de kerk na de brand. Ook is er een fragment uit de film Doarp te zien waarin een bewoner verteld over die vreselijke rampdag. Op de ‘stamtafel’ liggen allemaal berichten uit kranten van die tijd. Naast de foto’s op presentatiewanden is de expositie sfeervol ingericht. Vrijwilligers zijn aanwezig om verhalen te vertellen, maar vooral ook om verhalen aan te horen. Kerkdienst De driedaagse expositie wordt op passende wijze afgesloten met een kerkdienst op zondagochtend 30 oktober. Locatie Meinardskerk, Meinardswei 3, Minnertsga Openingstijden Donderdag 27 oktober. 13.00 – 21.00 uur Vrijdag 28 oktober, 13.00 – 21.00 uur Zaterdag 29 oktober. 10.00 – 17.00 uur Toegang De toegang is vrij en rolstoelvriendelijk toegankelijk. De expositie wordt mede mogelijke gemaakt door:

18 06, 2022

St. Maartenskerk – Meinardskerk

2022-06-18T07:02:35+00:0018 juni 2022|0 Reacties

De oude kerk en toren in de periode 1920 - 1930. Van welke kant Minnertsga ook wordt benaderd, altijd springt de grote toren en kerk ver boven alles uit. Het dorp is daarom zonder meer van grote afstand te herkennen. De schrijver Seerp Anema (1875-1961), geboren Minnertsgaaster, beschreef in zijn roman ‘In ‘s Levens opgang’ de toren als volgt: ‘Gespeend aan alles wat naar architectuur zweemt, verheft zich de toren als een imposante massa boven het schrale kerkhof geboomte. Voor een vreemdeling, die het dorp aan den oostkant nadert, gelijk hij de hoofdpartij van een trotschen, sombren burcht. Somber blikken zijn galmgaten ver, ver de velden over en geen lentezon lacht zoo vriendelijk, dat ze de duistre blikken van dien grijzen petrefact ook maar even vermag te verhelderen. Met de norsheid van een machtigen dwingeland, wiens heerschappij door de eeuwen onomstootelijk werd gevestigd, heerscht hij over den omtrek en zal hij daarover heerschen, tot de stem des archangels den wereldbrand inluidt. Als een sonore, diepe bas van zijn klokslag weerklinkt, stormt een krijschende kraaientroep verschrikt uit de gaten en scheuren naar buiten, de zwart geharnaste roofridderschaar, die in de duistere ruimten daarboven den gang der beschaving trotseert’. En zo gaat het nog enkele bladzijden verder in het boek waarin hij voor Minnertsga en Firdgum de romannamen Middelgum en Firdmarrum gebruikt. Kort na de brand op 3 juni 1947. Het heeft Minnertsga, in vergelijking tot veel andere Friese dorpen, niet aan geschiedschrijvers ontbroken. De reeks begint al met Andreas Cornelius, die naar aanleiding van gegevens welke door ene Occo van Scarl, over het roemrijkste en aanzienlijkste geslacht van het dorp, de Hermana’s, weet op te dissen. In die gegevens zou hebben gestaan dat op de tweede februari in het jaar 806 de kerk met toren en al instortte, nadat het water de gehele winter tegen de muren had geslagen. Ten gevolge van diezelfde overstroming zou tevens de state van de Hermana’s ten onder zijn gegaan waarin op dat moment velen naar toe waren gevlucht om hen zelf in veiligheid te stellen. ‘De Kerk tot Minnertsga, door dien het Water den gantschen Winter daar aan sloeg, viel den 2 Februray ter neder, met den Thoorn, en Hermana Huis, daar veel volk door  verdronk, die haar leven daar op meenden te slaveren’. Die kerk en toren die hier wordt bedoeld, is een voorganger van de huidige. Die huidige kerk en toren zijn op 3 juni 1947 volledig door brand verwoest en totaal in de as gelegd. Voordat men met de restauratie en de herbouw van de kerk en toren begon is er een bodemonderzoek geweest om na te gaan of er voor deze kerk een veel oudere aan vooraf is gegaan. Uit het genoemde onderzoek is o.a. vast komen te staan dat aan de huidige toren, die gebouwd is in het jaar 1505, geen oudere toren aan vooraf is gegaan. Het bovenstaande aangehaalde bericht is in de overgeleverde vorm dan ook stellig onbetrouwbaar omdat daarin wel over een toren [...]

Ga naar de bovenkant