Rinse Sipma, Minnertsgaaster met een zwervend bestaan
Er zijn niet veel verhalen van vroeger van deze omvang bekend van ‘gewone’ Minnertsgaasters als het verhaal van Rinse Sipma. Of was Rinse Sipma niet een ‘gewone’ Minnertsgaaster? Onderstaand verhaal kwam ik tegen in ’t Kleine Krantsje van Leeuwarden van 10 januari 1976. Hoewel in het verhaal een trieste ondertoon zit, is het verhaal te mooi om het niet op Minnertsga vroeger te hebben. Hieronder het verhaal dat overgenomen is. Een zwerver verdween spoorloos maar niemand die het merkt We zullen ze nu nooit meer zien, maar in vroeger jaren zijn er heel wat geweest: zwervers zonder een eigen dak boven het hoofd, die dag in dag uit ronddoolden van dorp naar dorp, van plaats naar plaats. Het bezit van een sigarenkistje met wat mot[ten]ballen was voor het wettig gezag al voldoende om hen als venter, of - nog mooier - als koopman te kenmerken; daarzonder liepen ze een grote kans als landloper te worden opgepakt. De meesten bezaten kind noch kraai en konden op hun kop gaan staan, zonder dat er ook maar enig waardevols uit hun zakken viel. Al beschikten ze dan wel over wat luttele handelswaar, in feite bleven zij dank zij het medelijden van anderen bestaan - hier kregen ze een hap, daar een snap. Dat ongebonden zwerversleven bracht de meeste van deze vagebonden in een staat van vervuiling en verval; ze mochten dan een stukje zeep verkopen, zelf gebruiken deden ze het nooit. Geboorteakte Rinse Sipma door vocht aangetast SCHOON ALS DE BRAND Toch is er, vijftig, zestig jaar geleden in Friesland een zwerver geweest, die in dit vrijbuitersvolkje een uiterst opvallende plaats innam, omdat hij zo schoon was als de brand. Ook hij leek alleen op de wereld te staan, ook hij zwierf rusteloos rond en trachtte niet wat negotie het feit te verbloemen, dat hij toch eigenlijk een bedelaar was. Maar terwijl anderen nog nooit van waswater hadden gehoord, waste hij zich als een kat: Rinse Sipma, álde Rinse, moet van alle omstippers in het Friese land de netste en de schoonste zijn geweest. De halve bevolking van de provincie heeft Rinse gekend, want hij "bereisde” een groot gebied en deed dat z'n hele leven, tien- en tientallen jaren lang. Daarbij had hij, in tegenstelling tot veel van zijn kornuiten, een uitstekende naam en was hij vooral bemind bij kinderen - hoe vaak zouden die, op afgelegen boerderijen, wel niet blij verrast opgesprongen zijn, wanneer Rinse weer in aantocht was? Bij velen was Rinse dan ook een uitgesproken welkome gast: ‘hij moat mar gau hwat iten ha’ zeiden de boerinnen, zodra hij het erf opkwam. Rinse Sipma was de zoon van een beste bouwboer uit Minnertsga. Hij werd geboren in 1851 en er is dus niemand meer, die uit eigen ervaring iets zinnigs zou kunnen zeggen van de jaren van zijn jeugd. Toch weten we er nog heel wat van. Op school kon hij niet goed meekomen. Het werk bij vader op de boerderij lukte daarna ook niet zo best. Rinse [...]
