30 09, 2021

Generaties Schotanus – kleermakers

2021-10-30T14:48:33+00:0030 september, 2021|0 Reacties

In de zomer van 1845 stapt de dan 27-jarige Tietje Cornelis Brok in de huwelijksboot met de dan 19-jarige Johannes Schotanus uit Stiens. Zij is geboren in Minnertsga en is een dochter van Cornelis Brok en Jetske Hibma. Johannes is kleermaker en ten tijde van de huwelijksvoltrekking  ‘verblijfhoudende’, zoals dat zo mooi in de huwelijksakte staat, in Minnertsga. Dit echtpaar heeft naar alle waarschijnlijkheid het fundament gelegd van de het kleermakersbedrijf van de firma Schotanus. Het winkelpand rond 1900 Johannes is het oudste kind van Jacob Schotanus (1793-1867) en Trijntje Buursma (1799-1864). Hij ziet het eerste levenslicht in Birdaard op 18 september 1825. In Birdaard wordt zijn broertje Tjalling geboren. Het gezin verhuist daarna naar Rinsumageest. Daar worden vijf zusjes geboren: Rinske, Jantje en Antje. Twee zusjes, genaamd Jantje, overlijden voor hun eerste levensjaar. Tussen 1839 en 1842 verhuist het gezin naar Stiens waar het jongste zusje Trijntje wordt geboren. Het kleermakersambacht heeft Johannes van zijn vader meegekregen net zoals zijn twee jaar jongere broer Tjalling die ook het kleermakersambacht uitvoerde en zich later vestigde in Kollumerzwaag. Zoals al eerder is aangegeven staat in de huwelijksakte dat Johannes kleermaker is en geen kleermakersknecht. Dat zou kunnen betekenen dat hij bedrijfsmatig voor zichzelf het vak uitoefende, maar dan zou hij eigenlijk meester kleermaker moeten zijn. En die benaming heb ik niet in combinatie met de naam Johannes Schotanus terug kunnen vinden in de archieven. Minnertsga niet vreemd Dat Johannes in Minnertsga voor zijn huwelijk al kleermaker is , is niet zo vreemd. Zijn pake en beppe van vaderskant hebben in Sexbierum gewoond waar zijn pake timmerknecht was. Johannes is in september 1825 geboren en zijn pake is in juni 1826 overleden. Het is dus maar de vraag of pake en pakesizzer elkaar ooit hebben gezien. Zijn beppe Aaltje (1770-1841) heeft hij wel gekend want die woonde later in Minnertsga. Zij was toen voor de tweede keer getrouwd en wel met de huisschilder Sjoerd Katje, een van de voormannen van de later Christelijke Afgescheiden Gemeente. Zijn beppe en haar man Sjoerd Katje woonden in huis nummer 4, op de hoek Ferniawei – Stasjonstrjitte. Het kan zijn dat hij op die wijze Minnertsga en ook Tietje heeft leren kennen. Gezinsleven Johannes en Tietje wonen later midden in de buorren in het pand wat nu Meinardswei 54 is. Dit pand zou na Johannes en Tietje nog drie generaties lang in het bezit zijn van de familie Schotanus. Tietje schenkt het leven aan vier kinderen: drie jongens en een meisje. In de kracht van haar leven komt Tietje eind mei 1856 op 38-jarige leeftijd te overlijden. Johannes blijft achter met de vier kinderen waarvan de oudste 10 en de jongste 4 jaar is. Tietje wordt begraven op het kerkhof van Minnertsga. Voor de zorg van zijn kinderen en de huishouding komt Johannes zijn zuster Rinske (26) voorlopig bij hem inwonen. Dat is kennelijk even een tijdelijke oplossing want Johannes krijgt kennis aan de dan 25-jarige dienstmeid Gaatske (Gutske) waar hij later mee in Lees meer

2 03, 2018

Namen bekend – huishoudsters burgemeester – fiets Johannes Vogel

2018-03-02T13:29:13+00:002 maart, 2018|0 Reacties

Van de dochter van Douwe Elsinga (1916-2011) en Sietske Bierma (1918-2015) kreeg ik onlangs een paar foto's uit de nalatenschap van haar ouders waaronder een prachtige scherpe foto van een groep jonge vrouwen - en een paar heren. Zij vertelde erbij dat de 2e van rechts in de achterste rij Riemkje Elsinga (1926-1986) is. Riemkje was een zuster van Douwe. De andere namen waren niet bekend en ook niet ter gelegenheid waarvan deze foto was gemaakt. Bij nadere bestudering van de foto herkende ik zelf nog een paar gezichten. Maar de rest bleef ook voor mij onbekend. Dus de foto maar op Facebook gezet en de hulp van vrienden van Minnertsga vroeger ingeroepen. Meteen kwamen er reacties met namen. Dus de foto kreeg steeds meer waarde. Buurvrouw Anneke van Tryntsje Klaver ging met de foto naar de 94-jarige Afke Faber - de Groot die ook op de foto staat, of liever gezegd zit. Buurvrouw Anneke kwam met een lijstje met namen terug die Tryntsje weer naar mij mailde. Het namenlijstje bevestigd ook de namen die al door FB-vrienden waren doorgegeven. De foto is gemaakt in Tzummarum voor het café Het Wapen van Barradeel waar de jonge vrouwen kook- en naailes kregen. Voorste rij (vlnr): 1. Neeltje Pasma (vv Marten Bonnema de slager), 2. Neeltje Joostema (vv Rintje de Roos(, 3. Afke de Groot (vv Jacobus Faber), 4. onbekend, 5. Waltje Neeltje Joostema (vv Jacob Zoodsma), Marieke (gaf kookles). Achterste rij (vlnr): 7. Juffouw Bonne?, 8. Trijntje Elsinga (vv Hendrik Jansen Klomp?) , 9. Akke Bekius, 10. Grietje Noordhof, 11. onbekend gaf les, 12. onbekend, 13. Annie Tuingof (vv Goffe Elsinga), 14. Janke Wierda, 15. Riemkje Elsinga, 16. onbekend. Hartstikke mooi dat er nu zoveel namen bekend zijn van deze prachtige jonge vrouwen. Dank aan iedereen die meegewerkt heeft de namen te achterhalen. Tryntsje Klaver stuurde deze foto ook nog mee. Het is de woning van burgemeester Luutzen Wallis de Vries aan de Meinardswei. Voor de woning staan de dienstmeiden: Antje Joostema (1888-1959) die later getrouwd is geweest met Piet Haarsma de schoenmaker aan de Hege Buorren. De andere vrouw is Hinke (Rinske) Tuinhof, dochter van (lytse) Lieuwe Tuinhof. Hinke trouwde later met Harmen Stienstra. Zij emigreerden in de jaren '20 van de vorige eeuw naar Canada. Een zoon van Hinke en Harmen Stienstra was Aebe die in de WOII bij de Canadese luchtmacht zat. Hij is neergeschoten boven de Noordzee bij het Duitse Peenemünde waar hij ook is begraven. Aldus Gauke Reitsma die de aantekening maakte bij deze foto. Vorige week kwam er ook een vraag binnen van Anton Konst. Hij is in het bezit van een oude transportfiets die ooit eigendom is geweest van Johannes Vogel (1902-1985). Anton wil graag meer weten over Johannes Vogel en Jasper Travaille die beiden een brandstofhandel hadden. Anton vertelde dat hij met deze transportfiets met een houten Heineken-kratje voorop enkele keren de Elfstedentocht heeft gefietst en dus ook Minnertsga is gekomen. Jammer genoeg kon ik Anton niet helpen aan meer foto's dan de Lees meer

4 01, 2013

Huis moet plaats ruimen voor straat

2013-01-04T15:26:00+00:004 januari, 2013|0 Reacties

Met deze tekst kopte de Leeuwarder Courant op 12 augustus 1954 met erbij een prachtige foto van een rijtje van drie woningen. In mijn verzameling foto’s en prentbriefkaarten heb ik geen mooier beeld kunnen vinden van deze drie woningen, dan de foto in de krant. Waar is dit? Ten opzichte van de situatie van nu, is dit beeld vrijwel onherkenbaar te plaatsen. De foto zou daarom uitermate geschikt zijn als quizvraag: Waar is dit? Het enige wat herkenbaar is het hekwerk waarachter de fotograaf stond om deze foto te maken en de woning rechts. Midden huisnummer 50. Het hekwerk is de afscheiding van het kerkhof met de straat. En de woning rechts op de foto is Lytse Buorren 1. Alleen deze woning staat er anno 2013 nog. De ander twee zijn afgebroken en geruimd. Regeren is vooruitzien, stond er in de krant. ‘Deze wijsheid vergeet ook het gemeentebestuur van Barradeel niet en daarom heeft het in Minnertsga het middelste huisje op de foto aangekocht. Dit zal mettertijd worden afgebroken om plaats te maken voor de nieuwe straat tussen de Lytse Buorren en de Havenstraat. Overigens zullen de bewoners voorlopig nog niet behoeven te verhuizen, want de uitvoering van het uitbreidingsplan in Minnertsga zal in verband met het kleine bouwvolume nog wel even op zicht laten wachten’. Dat schreef de krant dus in 1954. In het begin van de jaren ’50 is de uitbreiding van de Tsjerkestrjitte gerealiseerd. In eerste instantie zijn de woningen aan de oostzijde van de straat gebouwd. Op een luchtfoto van 1953 is dat goed te zien. De grond waarop de woningen van de Havenstrjitte later zijn gebouwd, ligt er nog ongerept bij. Detail luchtfoto 1953 Wie goed de luchtfoto bekijk ziet dat het dak van het schip van de kerk nog open is. Men was toen druk bezig met de herbouw/restauratie van de kerk die in juni 1947 door brand was verwoest. Het dak op de toren is al wel weer aangebracht.   Wie hebben in de woning gewoond? Op een kadastrale kaart uit 1832 staat de woning ingetekend als kadastraal nummer B 484. De toenmalige bewoners was Frans Baukes Tilstra. Hij was getrouwd met Akke Jurjens Hamer. Frans was gardenier en kooltjer; hij had dus wat bouwland en tuinderij.   Kadasterkaart 1832, havenkom loopt nog door aan de noord- en zuidzijde van de kerk De woning heeft, volgens de beredenering van Dooitze Zwart, die in 1996 het bevolkingsregister 1850 – 1862 in boekvorm heeft uitgegeven, huisnummer 50. In die jaren woont Ate de Vries er met zijn vrouw Antje Tilstra. Ate is arbeider en het gezin telt vijf kinderen. Ook staat Simon Aardema met zijn vrouw Grietje Andringa te boek op dit adres. Simon is arbeider en hij heeft met zijn vrouw één kind. Als we het huisnummer aanhouden in de jaren ’20 en ’30 van de vorige eeuw dan komen we Janke Zijlstra, weduwe van Douwe de Jong, tegen als bewoner en later Metje Winsemius die weduwe was Lees meer

Ga naar de bovenkant