1 03, 2014

Jaantje en Perkje Abbenga (vervolg)

2014-03-01T15:46:17+00:001 maart, 2014|0 Reacties

Op het artikel over Jaantje en Perkje is gereageerd door Klaas Groeneveld die nog met een aantal opmerkingen en een aanvulling kwam op het verhaal. Dank daarvoor. De beide âlde frijsters woonden niet op de locatie op de kruising Hoarnestreek – Langedijk, maar in de Hoven. Dus aan het eind van de Langedijk. Waarschijnlijk woonden zij in het ouderlijk huis van de Abbenga’s. De ouders van de vrijgezelle dames waren wellicht niet onbemiddelde, want zoals uit familieverhalen blijkt, kwamen er notabelen over de vloer.  Dat zou ook kunnen verklaren waarom de dames inkomsten hadden. Jaantje (links) en Perkje Jaantje en Perkje waren geen reislustige types, maar kennelijk hebben ze wel een keer een reis ondernomen naar een Leeuwarder fotograaf om er foto’s van hen zelf te laten maken. Die foto’s waren waarschijnlijk bedoelt als een soort van afscheidsfoto voor de twee tantezeggers die naar Amerika zijn geëmigreerd. Op latere leeftijd kregen de dames ondersteuning van de armmeester van de gemeente Barradeel die er later mogelijk ook voor heeft gezorgd dat zij in het armhuis (bejaardenhuis) kwamen in Tzummarum. De dames hadden mooie spullen, maar dat mocht uiteraard de armmeester niet zien bij een huisbezoek. Alles ging dan in de kelder en werd verstopt onder jute zakken. Ze hingen jute zakken aan de waslijn, zogenaamd hun beddengoed en vertelden dat ze daaronder sliepen. De armmeester geloofde het, en ze kregen steun uit de armenkas van de gemeente. Als Neeltje bij haar tante Perkje en Jaantje kwam, gebeurde het meermalen dat Perkje de mededeling deed (een gevleugeld familiegezegde werd dit): "Jaantje het ok weer un flauwte had". In werkelijkheid, was ze onderuit gegaan nadat ze te diep in 't glaasje had gekeken. Niemand ging vaak in bad in die tijd . . . . . . en ook deze dames niet. Maar, het regiem was strenger in het armhuis dan thuis in de Hoven.  Of Perkje het bad niet heeft overleeft of dat zij het regime als te stressvol ervoer, is niet bekend, maar binnen een paar weken was zij dood en is toen begraven op het kerkhof van Minnertsga aan de zuidkant van de kerk.

9 02, 2014

Jaantje en Perkje, wie waren dat?

2014-02-09T08:05:18+00:009 februari, 2014|2 Reacties

In de beeldbank bij de categorie: personen, zit een oude foto uit de beginjaren 1900 waarop twee pronte dames staan. De foto komt uit een familiealbum en is ingestuurd door Piet Groeneveld. Helaas kon Piet de namen er niet bij vermelden. Dat is jammer . . . . . maar gelukkig; er is op de foto gereageerd door Neeltje Groeneveld.  Zij liet deze en andere foto’s van Minnertsga vroeger, zien aan haar vader Leendert die op dit moment vanwege zijn gezondheid in WoonZorg- en Behandelcentrum Bloemkamp in Bolsward verblijft.   Jaantje (links) en Perkje Volgens Leendert moeten de pronte dames op de foto Jaantje en Perkje zijn. Maar of er een familierelatie is, dat is niet bekend. Mogelijk dat het Groenevelds zijn. Leendert weet wel te vertellen dat zij op enig moment vanuit Minnertsga naar het armhuis in Tzummarum zijn verhuisd. De spullen die Jaantje en Perkje niet mee konden nemen naar het armhuis, bleven achter en zijn door de moeder van Leendert opgeruimd. Onder het bedstee, in een kelderruimte, lag het mooiste spul. Mooie lakens en ander beddengoed. Vanwege zuinigheid sliepen de dames zelf onder oude zakken. Leendert vertelde dat de dames waarschijnlijk de familienaam Groeneveld hadden en dat het nichten waren van zijn vader Jacob Jacobs Groeneveld. Jaantje en Perkje woonden vlakbij de boerderij van Van der Schaar, Hoarnestreek 9. De moeder van Leendert, Neeltje Kuiken, hielp de beide dames met het huishouden. Leendert kent de dames alleen van naam. Vermoedelijk zijn Jaantje en Perkje overleden vóórdat hij zelf in maart 1936 geboren is. Hij is in ieder geval nooit bij hen op bezoek geweest voor zover hij zich kan herinneren. Woningen op de hoek Langedijk - Hoarnestreek In de familie ging wel het verhaal dat één van de dames zogenaamd met de helm op was geboren. De helm is in het volksgeloof het vlies dat bij de geboorte het hoofd van sommige kinderen omgeeft en wat er toe leidt dat het kind geacht wordt een gelukskind of ziener te zijn. Wie met de helm geboren is wordt geacht het tweede gezicht te hebben. Omdat een kind dat 'met de helm' werd geboren eerder als nadelig werd ervaren, of zelfs als een vloek werd gezien, verbrandde men dikwijls 'de helm' na de geboorte, waardoor deze 'zijn eigenschap verloor'. Eén van de dames, die met de helm op, voorspelde de meest krankzinnige dingen voor die tijd waar men in de familie en in het dorp grote twijfels bij had. Tot zover Leendert zijn beschouwing op de foto van ‘Jaantje en Perkje’.  Voor de zekerheid vraag ik nog of de namen geboortenamen zijn of bijnamen. Ik krijg de bevestiging dat het geboortenamen zijn en kunnen we wat meer te weten komen van deze dames wordt er gevraagd. Dus op zoektocht want het maakt mij ook nieuwsgierig. Zelf was ik de namen Jaantje en Perkje nog niet tegen gekomen als Minnertsgaaster bewoners. Dus eerst maar eens zoeken in de genealogische gegevens van Tresoar. De voornaam Jaantje zal Lees meer

Ga naar de bovenkant