10 01, 2023

Passie van vader en zoon voor schaats-Elfstedentocht

2023-01-10T14:06:11+00:0010 januari 2023|1 Reactie

Dit jaar is het zestig jaar geleden dat de twaalfde Elfstedentocht is verreden en die de geschiedenis is ingegaan als de zwaarste Elfstedentocht ooit over het ijs. Douwe de Valk, geboren in 1948 in Minnertsga, stuurde ons onderstaand verhaal toe over de passie voor het schaatsen van zijn vader Rinze (1919-2009) en hemzelf. Een stukje geschiedenis van Minnertsga, over mijn heit Rinze de Valk, en zijn verreden Elfstedentochten, wil ik jullie niet onthouden. Heit zijn wieg stond aan de Miedleane. Hij was enig kind van Douwe de Valk (1894-1980) en Maartje de Jong (1894-1962). Later had hij daar een tuinderij. Met zijn gezin woonde hij aan de Hermanawei 5, tegenover garage Kerlien. In 1957 verhuisde hij met zijn gezin naar Drachten en vandaar naar Beilen. Van de verhalen van heit, het lezen van boeken en het achterhalen van enkele krantenknipsels geef ik hier mijn bevindingen weer. Heit leerde schaatsen op de sloot naast zijn ouderlijke woning, die uitkwam op het Oude Meer. Veelal was hij de eerste die over het nog maagdelijke ijs naar Berlikum reed. Zijn vader en moeder, mijn pake en beppe, hebben ook vele tochten geschaatst. Zo reden zij in de winter van 1929 vaak op en neer naar Leeuwarden en Franeker. Vader Rinze en zoon Douwe 1942 Reed heit, samen met  Rein Faber (1916-1989) ook wonende in Minnertsga, de toertocht. Zij waren om 06.30 uur vertrokken en kwamen om 15.46 aan. Een rijtijd van 9.16  uur. Het bleek dat zij de eerste toerrijders waren die binnenkwamen. De winnaar, Sietse de Groot, had er 8.44 uur over gedaan. Hun prestatie haalde de voorpagina van de Telegraaf met een mooi relaas. 1954 Met zijn snelle rijtijd van 1942 in gedachten, meldde heit zich aan voor de wedstrijd. Hij eindigde als nummer 54 in een rijtijd van 9.27 uur. De winnaar Jeen van den Berg had er 7.35 uur over gedaan. Toendertijd moest je binnen de twee uur na de winnaar binnenkomen om geklasseerd te worden. Dat is hem dus gelukt. Publicatie in de Telegraaf in 1942 Officiële uitslag in de krant met op de 54e plaats Rinze de Valk Heit heeft mij in het verleden wel eens gezegd dat hij vanaf Dokkum, samen met de bekende Auke Adema uit Berlikum opreed en nabij Bartlehiem, op weg naar de eindstreep, de man met de hamer tegenkwam. Omwille de tijd liet heit, Auke niet op hem wachten, daar die anders misschien ook niet geklasseerd zou worden. Na een valpartij in zijn inzinking, reed hij weer terug in de richting van Dokkum. Omstanders hielpen hem weer op weg in de juiste richting en haalde net op tijd de eindstreep. 1956 Reed heit, samen met Germen Groenewoud, (schoonzoon van tante Baukje de Swart-de Valk) de toertocht. Er lag veel sneeuw op de baan en was een tocht van vallen en opstaan voor Germen. Heit vertelde mij later eens dat je een [...]

24 12, 2013

Plaatsjes versierde wagen dorpsfeest 1927 nu bij elkaar

2014-01-05T11:36:26+00:0024 december 2013|0 Reacties

Het werd nodig tijd om eens weer wat foto- en documentatie materiaal te archiveren. Want zo langzamerhand stapelde zich het materiaal op. En wat is er mooier om de vrije dagen voor Kerst daarvoor te benutten, want het weer werkt mee. Echte donkere dagen, regen en harde wind; dat is precies het weer wat nodig is om in de stemming te komen om orde te scheppen in de wanordelijkheid. Zo bleek dat ik al tijden, ja misschien wel jaren, beschik ik over twee plaatjes van een versierde wagen. Eén van de plaatsjes komt uit het geïllustreerde tijdschrift Fan Fryske Grûn en zit keurig opgeborgen in één van de mappen met de titel: Sport en cultuur. Het andere plaatje lag tussen een flinke wanordelijke stapel met kopieën en andere documentatie. Kwam ik het ene plaatje tegen, dan dacht ik: ‘bekend beeld’, en kwam ik het andere plaatje tegen in de stapel dan dacht ik: ‘hum . . . . . . bekend beeld’. En nu, vlak voor het kerstfeest heb ik de beide plaatjes van een dorpsfeest voor mij liggen en warempel, op beide plaatsjes dezelfde versierde wagen. Het plaatje dat tussen de stapel lag is een fotokopie die ik van een foto heb gemaakt die ik in der tijd een keer heb mogen lenen van mevrouw Spijksma uit Bergum. Zij heeft mij toen verteld wie er op de foto staan. Links bij het paard zou Jacob Reins Faber (1884-1960) moeten zijn en de man met de teugels is Hendrik Norbruis die kleermakersknecht was bij de frima Schotanus. De 2de man van links op de wagen is Cornelis Jelgerhuis. Als jaartal gaf mevrouw Spijksma mij 1927 mee. Toen moet de foto zijn gemaakt. Klopt dat?   In het bijschrift van de foto in Fan Fryske Grûn staat: ‘Hiernaast in cirkel: in den feeststoet te Minnertsga reed deze aardige Indianen-wagen mee. De Friesche jongelingen zijn hier gemetamorphoseerd tot krijgshaftige Indianen’. Uit het plaatje kon ik niet opmaken waar de foto genomen zou zijn.  Maar de fotokopie geeft wat meer overzicht van de situatie ter plaatse. De foto is gemaakt voor de steeg aan de Meinardswei tussen de nummers 42 en 44. Een Indianen-wagen moet dit dus voorstellen die deelnam aan de feeststoet. Het boek van Dooitze Zwart er maar weer eens bij pakken. Daarin staan alle artikelen uit die krant over Minnertsga. Daar treft ik bij woensdag 31 augustus 1927 het volgende artikel: ‘Minnertsga- Der traditie getrouw vierde de Oranjevereniging Koninginnefeest is samenwerking met de commissie voor kinderfeesten. Deze commissie, die de medewerking heeft van de ouders van schoolgaande kinderen en kindervrienden, had van een som van fl. 300 bijeen, waarvoor een mooi kinderfeest kon worden gehouden. Om 9 uur ’s morgens werd de feestdag ingeluid en liet het muziekcorps “Oranje” zijn eerste tonen hooren. Als men weet, dat ’s nachts 1 uur nog fanfaremuziek klonk, behoeven we niet te vragen, of dit corps dien dag niet voor een groot deel heeft bijgedragen tot het welslagen van het feest. In den voormiddag [...]

Ga naar de bovenkant