Familie Zuidema (deel I)

In een vorig bericht heb ik gemeld over de foto’s die ik van Age Posthumus had ontvangen, maar ik had ook foto’s ontvangen van Huig Dolleman uit Amsterdam. Hij stuurde mij foto’s van de Zuidema familie. Van de Zuidema’s had ik nog geen foto’s, tenminste niet van deze mooie. Uit de mailwisseling met Huig Dolleman blijkt dat Andries Zuidema ook contact met Huig heeft gehad. Met de informatie van de beide mannen en met mijn aanvullende gegevens heb ik onderstaand verhaal gemaakt. 

Handtekeningen onderaan de trouwakte

We beginnen bij Sijtse Berends Zuidema (1835-1902) en Sijtske Pieters Porte (1838-1915). Dit echtpaar woonde in Hallum waar vijf kinderen worden geboren: Sijtske, Andries, Pieter, Sijtske en Berber. Hun eerste kindje Sijtske wordt slechts vijf maanden oud. Na de geboorte van Berber, in april 1868, verhuisde het gezin naar Minnertsga. In Minnertsga werden nog eens zes kinderen geboren: Grietje, Berend, Janke, Antje, Berend en Berendtje.

Vóór 1862 wonen er (volgens het bevolkingsregister) wel Zuidema’s in Minnertsga, maar het lijkt er nu nog op dat dit een andere familie is en dat er geen relatie is met Sijtse Berends Zuidema. Waar het gezin is komen te wonen in Minnertsga, is niet bekend. Maar de overlijdensakte van hun zoontje Berend in maart 1878 vermeld dat het gezin in het huis met nummer 71 woont.

Links het pand waar Sijtse en Sijtske gewoond hebben

Dit huis zou volgens de oude nummering het huis moeten zijn op de hoek Meinardswei-Tilledyk-Tsjillen waar vroeger schoenmaker De Vries woonden. De woning bestond toen uit twee wooneenheden. Nummer 71a was het voorste gedeelte en nummer 71 het achterste gedeelte.

Sijtske baarde tijdens haar leven maar liefst elf keer. Maar naast het geluk van nieuw leven, was er ook verdriet. Het echtpaar heeft drie van hun kinderen op zeer jonge leeftijd verloren. Hun eerste kindje werd slechts 5 maanden oud en hun eerste Berend ook slechts 5 maanden oud. Hij overleed in maart 1877 toen Sijtske zwanger was van haar 10^de kind dat in september 1877 werd geboren. Het bleek een jongetje te zijn. Hij kreeg de naam Berend, van zijn overleden broertje.

Andries was het tweede kind van Sijtse en Sijtske. Hij trouwde op 23-jarige leeftijd in oktober 1886 met de 20-jarige Rinske Franses Nieuwhof die afkomstig was uit Wier. Rinske is vóór haar huwelijk, thuis in Wier bij haar ouders, al van een kind bevallen; Antje (juli 1886). Naar alle waarschijnlijkheid was Andries de vader van het kind, want bij de huwelijksvoltrekking erkend Andries het kind als het zijne.

Andries Zuidema (1862-1950)

Andries kwam uit een groot gezin, maar hij stichtte zelf ook een groot gezin. In het gezin worden 13 kinderen geboren. Op Antje na, zijn al die kinderen in Minnertsga geboren en gedoopt in de Nederlands Hervormde kerk, nu de Meinardskerk. Waar Andries met zijn grote gezin heeft gewoond, is nog niet helemaal duidelijk. In de notariële archieven komt zijn naam een aantal keren in verband met aan- en verkoop van een woning, maar dat vergt nog een nader onderzoek.

Wat wel duidelijk is, is dat Andries en Rinske eind 1910 naar Amerika zijn geëmigreerd. Twee van hun kinderen: Sijtse (1888) en Frans (1890) waren hun al voorgegaan. Het oudste kind, Antje bleef in Nederland en de andere kinderen gingen met hun ouders mee op het schip de Noordam. Het gezin vertrok vanuit de haven van Rotterdam en kwamen op 8 november 1910 aan op Ellis Island.

Schip de Noordam

Tja . . . . . en dan eindigt hier het verhaal van het gezin van Andries en Rinske want als personen de ‘Minnertsgeaster klaai’ verlaten dan zet ik er een punt achter. Want hoe ver ga je? Dat wil niet zeggen dat er niets meer bekend is van hoe het Andries en zijn vrouw en kinderen is vergaan in Amerika. Er zijn nog contacten tussen de nazaten Zuidema’s in Nederland en de nazaten Zuidema’s in Amerika, vandaar dat er ook enkele foto’s zijn van Andries Zuidema die op zeer hoge leeftijd is overleden.

Andries met zoon Sijtse en kleinzoon en achterkleinkinderen

Antje, die niet meeging naar Amerika, trouwde in maart 1908 in de gemeente Het Bildt met Roelof Kuiken uit St. Jacobiparochie. Zij was toen 21 jaar en Roelof was 20 jaar. Het echtpaar kreeg 7 kinderen. Antje overleed op 84-jairge leeftijd in het rusthuis Beuckelaar in St. Annaparochie. Roelof overleed op 98-jarige leeftijd. Beiden liggen begraven op de begraafplaats in St. Jacobiparochie.

Hiermee is het familieverhaal van de Zuidema’s nog niet af. Het volgende verhaal zal onder andere gaan over Pieter Zuidema en Trijntje Jeltema met hun gezin en nageslacht. Wordt vervolgd dus!

Roelof Kuiken en Antje Zuidema

Met dank aan Huig Dolleman (Amsterdam) en Andries Zuidema (Franeker).