Wat is Haerda vroeger geweest? Gerrit Bouma en Albert Cuperus wisten het de kinderen uit groep 6, 7 en 8 van OBS De Lytse Terp uit Minnertsga te vertellen: het landschap is door de eeuwen heen voortdurend veranderd, vroeger waren hier een paar mooie states, een heuse haven, waarom is de dijk hier gebouwd en zo meer. Ze deden dit in het kader van het project Landelijk Veranderlijk, over hoe je je eigen omgeving kunt lezen als een geschiedenis boek.   Gerrit Bouma geeft uitleg aan de kinderen over de plaats waar vroeger Hermana-state heeft gestaan Met het educatieve filmproject Landelijk Veranderlijk wil Stichting TOF Media kinderen beter bekend maken met cultuur en historie in hun eigen omgeving. Het valt kinderen niet altijd op, maar ieder landschap heeft zijn eigen geschiedenis. Het project wordt de komende twee jaar op tien scholen in de drie noordelijke provincies uitgevoerd. In Landelijk Veranderlijk gaan kinderen zelf op zoek in hun eigen buurt naar plekken die zij bijzonder vinden. Ze leggen hun vondsten vast op fotocamera. Medewerkers van de stichting benaderen vervolgens mensen, die meer over de gekozen onderwerpen kunnen vertellen. Er wordt hierbij contact gezocht met experts die zelf bijvoorbeeld woonachtig zijn of waren op de betreffende plek. Deze experts weten veel te vertellen over vroeger. En dan blijkt al snel dat het landschap eigenlijk altijd aan verandering onderhevig is. Uiteindelijk maken de leerlingen een film, die bestaat uit interviews met de experts, beelden van de bijzondere plekken en foto's Daarnaast creëren de kinderen een reconstructie van de verhalen van de experts. Ze maken hierbij gebruik van zelfgemaakte animaties. Ook verbeelden ze hun toekomstvisie van de omgeving van Minnertsga in de vorm van maquettes. Aldert Cuperus geeft uitleg aan de kinderen over de geschiedenis van de Grienedyk Het project wordt afgerond met een expositie en de première van de gemaakte documentaire. Voor de leerlingen het hoogtepunt van het project, tenslotte zijn ze weken bezig geweest met de geschiedenis van Minnertsga en omgeving. Reden om met mooie kleren over de rode loper te verschijnen! Dit vindt plaats op donderdag 23 juni om 19.00 uur in het dorpshuis van Minnertsga in De Doarpsfinne. Tijdens deze première wordt ook de expositie geopend met foto's van de kinderen en hun tijdens het project gemaakte toekomstbeelden. De openingshandeling wordt verricht door wethouder Nel Haarsma. Iedereen uit het dorp is welkom. De film en de making of van het project zijn terug te zien op de site landelijkveranderlijk.nl.

Familieleden en vrienden, waaronder ook mijn vader, stonden zaterdag 24 juni 1950 op het kerkhof bij het open graf, bestemd voor het stoffelijk overschot van Roelof Frederiks Lelia. Waarschijnlijk hebben de meesten van de aanwezigen bij de open groeve niet geweten dat hier de laatste naamdrager van een oud Fries boerengeslacht aan Moeder Aarde zou worden toevertrouwd. Boerderij Groot Folta Oorspronkelijk kwam de familie Lelia van Ternaard. Wijbe Rinderts en zijn vrouw Aaltje Douwes woonden daar rond 1760 op een van de twee Lelia-states die Ternaard rijk was en waarvan ook de familienaam Lelia is afgeleid. Wijbe en Aaltje kregen zes kinderen, waaronder Rindert die geboren werd in 1765. Hij trouwde op 12 augustus 1792 in Ternaard met Antje Roelofs Olivier, een dochter van de landbouwer Roelof Laurens Olivier en Antje Jans van der Meij uit Holwerd. Rindert en Antje bleven tot 1800 op Lelia-state wonen waar vier van hun kinderen werden geboren. Daarna is het gezin verhuisd naar een boerderij onder Marrum aan de Heerenweg. Die boerderij kreeg ook de naam Lelia-state. Hier werden nog drie kinderen geboren. Eén van de kinderen heette Roelof Rinderts en werd geboren op 29 augustus 1802. Hij trouwde op 22 september 1831 met Anna Roelofs Gillis die op 21 november 1809 in Blija was geboren. Anna was een dochter van de heel- en vroedmeester Frederik Gilles en zijn tweede echtgenote van Remekjen Klases Duijff. Bij het huwelijk vestigde het echtpaar zich in Marrum, maar verhuisde vóór 1838 naar Minnertsga. Zij gingen wonen op de boerderij Groot Folta aan de Hearewei 25. In Marrum hadden Roelof en Anna al een kind gekregen, dochter Riemkje geboren in 1832. In Minnertsga werden nog zes kinderen geboren: Antje, Aaltje, Frederik Roelofs, Lambertus, Roelof en nog een Antje omdat de eerste slechts vier jaar is geworden. Op 19 april 1851 hield Roelof Rinderts boelgoed op zijn boerderij. De hele boereninventaris werd openbaar verkocht. De opbrengst was fl. 2.408,00 (gulden). Wat de reden is geweest van het beëindigen van het boerenbestaan, is niet duidelijk. De boerderij was eigendom van het St. Anthony-gasthuis in Leeuwarden die de boerderij verpachten voor een bepaalde periode. Het kan zijn dat Roelof Rinderts niet in aanmerking kwam voor een nieuwe pachtperiode en daarom is verzocht om de boerderij te verlaten. Mogelijk dat hij dat zag aankomen, want op 2 oktober 1850 heeft hij - Roelof Rinderts is dan 48 jaar – de herberg gekocht die aan de toenmalige Langestreek stond. De verkopers waren Jan Dirks van der Weide en zijn vrouw Marijke Klazes Dijkstra. De koopsom was fl. 3.500,00 (gulden). De koopakte werd bij notaris Pieter Lolles Steensma gepasseerd en Roelof Rinderts en Anna Roelofs waren vanaf dat moment de uitbaters van de herberg. Het pand van Schotanus toen de bovenverdieping nog niet was verbouwd. De Langestreek was vroeger wat nu Meinardswei is. Deze herberg was de voorloper van de herenconfectiezaak van de fa. Schotanus en café-snackbar ’t Centrum. De herberg werd bij de koop omschreven als ‘ene sterke huizinge [...]