5 11, 2017

In de hof van meester Casper Wetterauw

2017-11-11T13:23:21+00:005 november, 2017|0 Reacties

In het verhaal over ds. Flesch, de beheerde jood die in Minnertsga voorganger van Christelijke Afgescheiden gemeente was, ging het ook over het familiedrama op zondag 23 juni 1854. Drie kinderen van ds. Flesch kregen die avond vergiftigingsverschijnselen waardoor twee kinderen kort na  elkaar overleden en de andere ter nauwer nood aan de dood kon ontsnappen. Het familiedrama kwam in de kranten te staan. De Leydse courant van 2 augustus 1854 schreef het volgende: ‘Een drietal kinderen van den Heer Flesch te Minnertsga werden in den nacht van Zondag op Maandag hevig ongesteld, zoodat de geneesheer, die geroepen werd, verklaarde, dat zij blijkbaar iets vergiftigst moesten hebben genuttigd, waarvan niemand echter eenige verklaring wist te geven. De ongesteldheid nam zoodanig toe, dat reeds den volgende morgen twee van hen, een jongentje van 7, en een van 14 jaren oud, onder hevigste smarten bezweken; het derde broertje geraakte gelukkig aan het braken, en verkreeg daarna eenige bewustheid terug, zoodat men uit de uitgeworpene zelfstandigheden en uit verklaring des knaaps de oorzaak gewaar werd: en deze was, dat de kinderen Zondag middag in den tuin des onderwijzers de vrucht van een aldaar zich bevindend zoogenaamd peperboomje hadden genuttigd.’ De drie kinderen waar het hier over gaat waren: Johannes Salomons, Mozes Salomons en Joshua. In tegenstelling wat de krant meldde, zijn de 7-jarige Johannes en de 14-jarige Mozes niet in den nacht van zondag op maandag overleden, maar nog diezelfde zondagavond. Johannes overleed ‘des avonds ten ruim acht ure’ en Mozes overleed ‘des avonds negen ure’, zo vermelden de overlijdensakten. De beide kinderen zijn op vrijdag de 28e  in één graf begraven op het kerkhof van Minnertsga op rij 71 nummer 7. Detail kadastrale kaart 1832 Wie was die onderwijzer? In die tijd wat Casper Klazes Wetterauw dé (hoofd)onderwijzer van Minnertsga. Hij is in 1803 aangesteld en in 1808 zaten er ongeveer 60 leerlingen op zijn school. Die school stond op de plaatst waar nu de ‘Ald skoalle’ staat. Op het kadastrale kaartje is te zien dat het schoolhuis ten zuiden van de school stond, want het nummer 464 was de school en nummer 465a was het schoolhuis. De school werd vroeger door de kerk gefinancierd en het schoolgebouw en schoolhuis waren dan ook eigendom van de Kerkvoogdij van Minnertsga. Het schoolonderwijs was toen nog niet gescheiden in openbaar onderwijs en bijzonder (christelijk) onderwijs. Nee, er was toen alleen onderwijs op christelijke basis. Vandaar dat meester Wetterauw, naast het geven van onderwijs, ook de rol van voorzanger had in de kerk. Hij was een persoon van aanzien in het dorp. Hij heeft veel Minnertsgaasters geholpen bij moeilijke (administratieve)zaken zoals assisteren bij de gang naar de notaris voor een testament, aan- of verkoop van onroerend goed en dergelijke. Waar stond het peperboomje? Meester Wetterauw woonde in het schoolhuis dat toen aan de rand van het dorp stond, want de huizen op de kadastrale kaart aan de noord- en zuidzijde van de kerk waren de laatsten van de dorpskern. Het vak op de Lees meer

28 01, 2017

Foto’s Muller – Wetterauw – Hibma (vervolg)

2017-01-28T10:43:58+00:0028 januari, 2017|0 Reacties

Als je met zoveel foto’s in de weer bent dan is het zaak om al die foto’s goed te documenteren: beschrijven wie er op staan, waar is de foto gemaakt en op welke datum, en wie heeft de foto ingestuurd en waar is bijvoorbeeld en origineel van de foto te vinden. Dat kost veel tijd maar alleen op die manier kunt je foto’s makkelijk en eenvoudig terugvinden. De foto’s die in de beeldbank staan van Minnertsga vroeger, zijn goed gedocumenteerd. Maar er staan bij mij ook nog veel foto’s op de harde schijf die summier zijn beschreven. Met die foto’s worden nu ook vorderingen gemaakt en zullen ook nog in de beeldbank worden geplaatst. Sinds vorig jaar maak ik ook gebruik van een computer programma dat gezichten kan herkennen. Zo laat het programma foto’s zien op het scherm met overeenkomstige gezichten. Dat is mooi want op die manier kun je nog meer foto’s nauwkeurige documenteren. Zo werden door het programma ook deze twee foto’s geselecteerd. De gezichten op de foto’s in het vorige verhaal over Muller, Wetterauw en Hibma, had ik aangemerkt met de namen en even later toonde het programma deze twee foto’s met naamsuggestie. En warempel, duidelijke herkenbaarheid. De persoon rechts werd door het programma herkend als Jacob Muller (1876-1945). De gelijkenis is overduidelijk. De man en vrouw in het midden zijn naar alle waarschijnlijkheid zijn ouders Johannes Hendriks Muller (1850-1927) en Jetske Johannes Schotanus (1848-1925). De jonge dame rechts zou Jacob zijn jongste zuster Pietje (1889-1950) kunnen zijn. Op de andere foto werden Hendrik Muller en Sijbrigje Wetterauw herkend door het programma omdat de gezichten van die twee mensen ook al in de database zaten. Het is het gezin van Hendrik Muller (1871-1953) en Sijbrigje Wetterauw (1871-1949) met hun kinderen Pietje (1904-1984) en Johannes (1910-1990). Met behulp van het computer programma hebben zijn nu ook deze twee foto’s gedocumenteerd.

22 01, 2017

Foto’s Muller – Wetterauw – Hibma

2017-02-18T06:29:57+00:0022 januari, 2017|5 Reacties

Van de familie Muller en Mulder had ik al eens wat familiegegevens bij elkaar gezocht om ook die familie en de onderlinge familiebanden in beeld te brengen. Bij het uitzoeken kwam ik ook de namen van Jacob (Jabik) Muller en Heintje tegen. Wij woonden vroeger aan de noordzijde van de Meinardskerk naast Loepke en Wiepkje Visser-Posthumus en daarnaast woonde toen ‘âlde Heintsje’ zoals zij door mijn ouders werd genoemd. Jabik Muller en Heintje Hibma De naam âlde Heintsje werd regelmatig uitgesproken bij ons thuis en bij de buren. Ik kan mij herinneren dat ik als bûkemantsje wel een paar keer met mijn moeder bij âlde Heintsje in de woonkamer ben geweest. Daarom had ik ook wel een beeld van haar in mijn gedachten maar ik was van haar nog geen foto’s tegengekomen. Dat veranderde een paar weken geleden toen Neno Plat uit Minnertsga mijn een paar prachtige foto’s toestuurde van de familie Muller. Bij de foto’s zaten ook een paar waar âlde Heintsje op staat en zelfs ook nog een foto waar zij met haar man op staat die ik overigens niet gekend heb omdat die al in 1945 was overleden. Omdat ik mij zoveel bij het uitzoeken van de families zoveel mogelijk beperk tot de Minnertsgaasters die er zijn geboren en/of overleden of die er gewoond hebben, zijn de families niet helemaal compleet. Sommige families hebben nog een heel voor- en nageslacht dat dan eigenlijk buiten de kaders valt van Minnertsga vroeger. Dat is ook het geval met de familie Muller, die zoals het nu lijkt, voor 1862 nog niet in Minnertsga voorkomt. We beginnen daarom bij Johannes Hendriks Muller die op 8 maart 1850 in Oosterbierum is geboren. Hij trouwde 20-jarige leeftijd op 29 oktober 1870 met de toen 21-jarige Jetske Johannes, dochter van Johannes Jacobus Schotanus en Tietje Kornelis Brok. Het echtpaar kwam in Minnertsga te wonen waar zij vier kinderen kregen (tekst n.a.v. reactie Ettie de jong aangepast). De oudste, Hendrik (1871-1953) trouwde met Sijbrigje Wetterauw (1871-1949). Zij kregen twee kinderen: Pietje (1904-1984) en Johannes (1910-1990). Van Hendrik Muller en Sijbrigje Wetterauw zat ook een foto die ik van Neno Plat kreeg. Midden foto: hoekwoning waar Jabik en Heintje woonden Het vierde kind uit het huwelijk van Johannes Hendriks Muller en Jetske Johannes Schotanus was Jacob (1876-1945). Hij is geboren en overleden in Minnertsga. Hij trad op 41-jarige leeftijd in het huwelijk met de toen 29-jarige Heintje Hibma (1889-1982). Voor zover mij bekend hebben zij geen kinderen gehad. Jacob (Jabik) en Heintje woonden in het hoekhuis van het rijtje eenkamer woningen aan de noordzijde van de Meinardskerk. Het was de eerste woning na de kapperszaak van Goffe Jensma. De foto waar Jabik en Heintje beide op staan is gemaakt voor het zijraam van de woning. Dit was overigens de enige woning met een zijraam. Daarnaast woonden Loepke Visser en Wiepkje Posthumus, dan Lieuwkje Meijer die haar woning een aantal jaren aan mijn ouders had verhuurd en daarnaast woonden Johanna Vis en Fokje Lees meer

Ga naar de bovenkant