23 11, 2025

2-minutenverhalen concert 80 JIER FRIJHEID (deel IV)

2025-11-23T08:06:45+00:0023 november 2025|0 Reacties

Op zaterdagavond 12 oktober (2025) gaf Muziekvereniging Oranje een indrukwekkend concert onder de titel 80 JIER FRIJHEID. Het programma bestond uit acht aangrijpende 2-minutenverhalen over gebeurtenissen die zich tijdens en na de Tweede Wereldoorlog in Minnertsga hebben afgespeeld. Muziek en verhalen vulden elkaar op prachtige wijze aan en maakten diepe indruk op het publiek. Na afloop van het concert kregen we meerdere verzoeken om de 2-minutenverhalen ook in de dorpskrant te publiceren, zodat ook degenen die niet aanwezig konden zijn kennis kunnen maken met deze bijzondere verhalen. In de dorpskrant is verhaal al gedupliceerd en daarom is het ook op deze website geplaats zodat er nog meer mensen het kunnen lezen.  ONDERDUIKERS IN DE MIEDEN In de eerste oorlogsjaren waren het vooral Joden die moesten onderduiken, op de vlucht voor deportatie en vervolging. Maar na verloop van tijd groeide hun aantal – ook jonge mannen tussen de 18 en 40 jaar doken onder. Zij waren opgeroepen voor de Arbeitseinsatz: dwangarbeid in Duitsland. Hun handen waren nodig om de Duitse economie draaiende te houden, terwijl Duitse mannen aan het front vochten. En dan waren er nog de verzetsmensen. Stakers van de April-Mei-stakingen, de spoorwegstaking in september '44 – ook zij moesten verdwijnen, verdwijnen in het landschap, in boerderijen, op zolders, onder de vloer. Op het hoogtepunt zaten er naar schatting 350.000 mensen ondergedoken in Nederland. Ook in de Mieden, een afgelegen, waterrijk gebied bij het Ald Mar en It Wiid, vonden onderduikers een schuilplek. Daar woonden Dirk en Tjerkje Boomsma. Hun huis lag ver van de weg, driehonderd meter niemandsland, kaal en open. Je zag elke bezoeker van ver aankomen – ook de Duitse bezetter. En dat gaf tijd. Tijd om te vluchten, tijd om in een praam te springen, over het water te varen en te verdwijnen tussen het riet. De Mieden werd een strategisch toevluchtsoord. Niet alleen bij de Boomsma’s, maar ook bij Jan en Aaltje Nagel, en Herke en Nieskje Meersma zaten onderduikers. Maar het was niet zonder gevaar. Eén van hen, werkzaam op het land bij een schuilhut, werd tóch gezien – door een verrekijker, van verre. Twee landwachters kwamen hem halen. Maar toen omstanders zich ermee bemoeiden, kregen ze het benauwd. In paniek vorderden ze een praam, en vluchtten over het Berlikumer Wiid. Er waren ook momenten van pure bluf – en geluk. Duitse soldaten kwamen huiszoeking doen bij een bewoner op de Mieden. Daar, in een aardappelbult, zaten onderduikers verstopt. Toen de soldaten het erf opkwamen, riep de bewoner luid: "Hjir binne gjin ûnderdûkers, ek net yn de ierdappelbut! Sjoch sels mar!" De soldaten geloofden hem. En keerden om. Die dag was het gevaar geweken. Die dag . . . waren ze veilig. Maar tijdens de oorlog op de vlucht. Altijd in angst. En altijd afhankelijk van de moed – en de menselijkheid – van anderen.

22 04, 2017

Oorlogsjaren op de Miedleane IV

2024-02-01T05:41:42+00:0022 april 2017|4 Reacties

Onderduikers en evacuees Door Jelle Feenstra, april 2017 In de eerste drie delen heb ik al aantal onderduikers beschreven die tijdens de oorlog waren ondergedoken op de Miedleane. Ik heb toen ook geschreven over de evacuees die vanuit Limburg naar Minnertsga waren ondergebracht. Later bleek dit niet helemaal te kloppen en dat ook de namen niet juist waren. Tijdens mijn onderzoeken naar de stamboom van de familie Boomsma kwam ik in contact met Janke Speek - de Haan. Na een aantal mailwisselingen schrijft zij, dat zij ook uit Minnertsga afkomstig is en dat zij in het bezit is van een schilderij van Minnertsga waarvan zij in de veronderstelling is dat het gemaakt is door een onderduiker. Volgens haar was hij kunstschilder en was zijn naam Rouwns, maar daar is zij niet helemaal zeker van. Links de woning van het gezin van Fokke de Haan (1911 – 1987) en Antje Lont (1912 – 2011). Zij hebben hier gewoond van mei 1939 tot 1948. In 1955 komt het in het bezit van Folkert Sijbesma die het voorhuis sloopt en de kap doortrekt waardoor het pand zijn huidige vorm kreeg. Op haar vraag of ik daar belangstelling voor heb, mail ik haar dat ik daar uiteraard grote interesse voor heb en dat ik daar graag een kopie van wil hebben. Wie schetst mijn verbazing, wanneer ik de foto krijg, dat het om een aquarel gaat die op de Miedleane is gemaakt. Tot dat moment had ik geen idee waar zij had gewoond. Op deze aquarel staat de boerderij van haar ouders afgebeeld en ook de woning ernaast, die toen werd bewoond door Marten Gratama. Later heeft mijn grootvader Dirk Boomsma het huis van Marten Gratama gekocht en heeft mijn oom Johannes Boomsma er met zijn gezin in gewoond.  Het gezin van Fokke de Haan heeft in de linker boerderij gewoond van mei 1939 tot 1948. In 1955 komt de boerderij in het bezit van Folkert Sijbesma die het voorhuis sloopt en de kap doortrekt waardoor het pand zijn huidige vorm kreeg. In deel III van De Oorlogsjaren op de Miedleane heb ik geschreven dat Sjarel en Marie Braun als evacuee naar Minnertsga waren gekomen en bij mijn grootouders waren ondergebracht. Ik wist inmiddels dat dat niet klopte en ook dat er meer personen van de familie Braun, zoals ik toen veronderstelde, in Minnertsga waren geweest. Bij het zien van de signatuur onder de aquarel, begreep ik dat de naam Brouns moest zijn. Op de aquarel stond volgens mij H. Brouns. Vervolgens heb ik opnieuw contact met Janke opgenomen en haar verteld dat het waarschijnlijk om een evacuee ging en geen onderduiker, ik vroeg ik haar of zij er zeker van was dat hij kunstschilder was geweest. Zij was er van overtuigd dat dat het geval was waarna ik verder ben gaan zoeken om meer informatie.  Al snel bleek dat het om Hub (Hubertus Wilhelmus) Brouns moest gaan. Hubertus Brouns is geboren in 1887 in Maasniel (gemeente Roermond) en woonde in [...]

Ga naar de bovenkant