25 02, 2017

Lucas Hannema (1891-1973) bariton – muziekleraar – entertainer

2017-03-31T07:45:26+00:0025 februari 2017|0 Reacties

Als je zingt dan ben je rijk en gelukkig tegelijk ‘It Heitelân’, ‘De Mounlersdochter’ en het Fries volkslied zijn enkele liederen die Lucas Hannema heeft ingezongen op 78-toeren grammofoonplaten. Voor zover bekend, heeft hij een zestal van deze 78-toerenplaten gemaakt op het platenlabel Columbia Records. Het Amerikaanse Columbia Records is een van de oudste namen van platenmaatschappijen in de muziekwereld en bestaat al sinds 1888. Over die platenmaatschappij is veel bekend, maar wie was nu eigenlijk Lucas Hannema? Dat we hier met een geboren Fries hebben te maken, mag duidelijk zijn, want al zijn liederen die op grammofoonplaten zijn uitgekomen zijn Friestalig. Lucas Hannema heeft zijn jeugd doorgebracht in Minnertsga, een dorp ten noordwesten van Leeuwarden vlakbij de Waddenzee. De overeenkomst tussen Lucas Hannema en de auteur van dit artikel is dat zij allebei hun jeugd in Minnertsga hebben doorgebracht, maar wel met een tijdsverschil van meer dan zestig jaar. Minnertsga 1891 Eind november 1890 ging de wind uit het noordoosten waaien en dat was het begin van een uitzonderlijke strenge winter. In januari 1891 was de temperatuur nog ver onder het vriespunt met uitschieters van -12 C. De havenkom in het dorp Minnertsga lag bedekt met een dikke laag ijs en de beurtschippers lagen er vastgevroren en konden geen kant op. Uit de kachelpijpen op de boten en uit de schoorstenen van de huizen kwam veel rook want er werd flink gestookt om het een beetje warm te krijgen. Vlakbij de havenkom stond de woning waarin Dirk Petrus Hannema en zijn vrouw Aukje Johannes Schotanus en de kinderen: Luutske, Petrus en Johannes in die tijd wonen. Lucas (l) en zijn broer Petrus                       Het is in deze koude dagen dat Aukje hoogzwanger is van haar vierde kind dat op 14 februari 1891 werd geboren. Hij kreeg de naam Lucas en groeide op in Minnertsga waar zijn vader koopman was in onder ander vlas dat hij exporteerde naar Engeland. Lucas, die enigszins mank liep, had een prachtige baritonstem en had gevoel voor muziek maar ook voor komiek. Opleiding Wellicht door de contacten die zijn vader had in Engeland, heeft Lucas drie jaar een klassieke- en zangopleiding gevolgd aan de Blackwall-Academie in London. In april 1917 werd hij inwoner van Franeker en op 16 augustus dat jaar trouwde hij met Aafje Dral. Lucas en Aafje kregen twee kinderen: Auke Marie (1921) en Dirk Petrus (1926). In Franeker begon Lucas met het lesgeven in zang- en spraaklessen. Lucas had zijn tijd mee want er was in die tijd in de muziekwereld behoefte aan goede zangers én dat terwijl de radio nog geen algemeen goed was voor de gewone burger. Van Franeker verhuisde hij naar Leeuwarden en woonde daar onder ander in de Camminghastraat, Claes Bockesstraat en op De Ruyterweg. In juni 1925 verscheen in de Leeuwarder Courant de eerste reclame advertentie van Lucas waarin hij zich aanbood om solo-lessen te geven en zangkoren op te leiden. Later zouden er nog [...]

1 10, 2016

Als muren eens konden praten (Meinardswei 36)

2017-07-02T18:46:51+00:001 oktober 2016|2 Reacties

Onderstaand artikel was voor publicatie in de Bildtse Post van deze week bestemd. Maar de redacteur vond het kennelijk niet nodig om alles over te nemen en daarom staat er in de krant een verkorte versie. Hier dus nu hele hele verhaal. Op het eerste gezicht zou je het niet zeggen, maar het pand Meinardswei 36 is een rijksmonument. Het pand is op 17 november 1971 ingeschreven in het monumentenregister als woonhuis met zadeldak tegen een forse topgevel met beitelingen langs de zijden. Meinardswei 36 (foto Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.) Het is niet bekend hoe oud dit pand precies is, maar op de kadasterkaarten van 1832 staat het pand al ingetekend. Het pand zelf bestaat dan uit twee kadastrale percelen, een voorgedeelte en een achtergedeelte. De eigenaar van het pand is Douwke Jacobs Meyer, de weduwe van Wytze Sjoerds Bakker. Wytze Sjoerds was bij zijn leven kooltjer (tuinder) en heeft kennelijk goed op de centen gepast om dit huis te kunnen kopen. De volkstellinggegevens van 1830 en 1840 wijzen uit dat de weduwe met haar vier kinderen van respectievelijk 28, 25, 15 en 12 jaar oud er woonden. De oudste zoon is dan schipper. In het achterste gedeelte woonde de 43-jarige weduwe Trijntje Jans Vellinga met haar kinderen waarvan de oudste zoon schoenmaker was. In 1837 vestigde Petrus Lucas Hannema zich als ‘heelmeester en vroedmeester ten plattelande’ in Minnertsga. Hij ging wonen in het pand Meinardswei 36. Hij liet zich op 9 april 1837 dopen in de toen Nederlands Hervormde Kerk, nu Meinardskerk. Op 23 maart 1839 trouwde hij met Luutske, een dochter van de Minnertsgaaster cichoreifabrikant Cornelis Helles Tjessinga en Seerske Dirks Koopmans. Dokter Hannema zal ongetwijfeld een spreekkamer hebben gehad waar hij zijn patiënten kon ontvangen. Er zullen dan ook heel wat gespreken zijn gevoerd tussen dokter en de Minnertsgaaster patiënt over het wel-en-wee van hem of haar. Denkbeeldig ligt er tussen de muren van dit pand enorm stuk geschiedenis over het sociale- en geestelijke leven en de gezondheidstoestand van de Minnertsgaaster bevolking van toen. Hoelang de woning als dokterspraktijk heeft gediend is niet met zekerheid vast te stellen. Rond de jaren ’20 en ’30 van de vorige eeuw woonde Klaas van der Weide in het pand. Hij was kassier van de Coöperatieve Boerenleenbank in Minnertsga. Het zou best kunnen zijn dat hij eerst kantoor hield en later is verhuisd naar het nieuwgebouwde bankgebouw aan de Hermanawei. Links Anne Gaukes Reitsma, rechts Pieter Bernardus Winsemius Later komt Meinardswei 36 in eigendom van de familie Reitsma. Anne Gaukes Reitsma en Klaske Oberman hebben er gewoond met hun kinderen Geertje en Gauke. Anne Gaukes Reitsma (1897-1978) was een oomzegger van de in Minnertsga geboren Pieter Bernardus Winsemius (1883-1973) die onder andere een boekje heeft geschreven over de geschiedenis van Minnertsga. Van de beide mannen is een foto bewaard gebleven waarop zij druk met elkaar in gesprek zijn onder het genot van een sigaar.  Uit overlevering is bekend dat de mannen het vaak over de landelijke [...]

9 08, 2015

Foto’s bakker De Vries en familie Miedema

2015-08-09T06:39:26+00:009 augustus 2015|2 Reacties

In de zomerperiode staat het onderzoek naar de geschiedenis van Minnertsga en de bewoners op een laag pitje bij mij met, met als gevolg dat het schrijven van verhalen over Minnertsga vroeger er ook wat bij inschiet. Maar achter de schermen wordt er wel gewerkt; de hobby staat echt niet stil. Dat kan ook niet want regelmatig verschijnen er berichten in mijn mailbox met vragen of reacties van bezoekers van deze website. Of je mailbox stroomt zomaar vol met foto’s die ook allemaal gearchiveerd en beschreven moeten worden om vervolgens op de website te plaatsen. Een aantal weken geleden stuurde Pieter Steensma mij veel foto’s uit het familiearchief waarvan er al een aantal op de website staan, maar er zijn nog een aantal die verwerkt moeten worden. In mei heb ik een verhaal geschreven over bakker Berend de Vries. De aanleiding van het verhaal was een foto die ik kreeg waarop een jongen met een transportfiets staat. Het was een zoektocht om te achterhalen wie die jongen kon zijn. Volgens een mededeling van diegene die foto had aangeleverd was het een Willem de Vries. Maar op het verhaal over bakker Berend de Vries werd gereageerd door Obbe de Roos. Zijn reactie staat bij het verhaal en de gegevens heb ik verwerkt in de database. Obbe stuurde mij ook nog een gezinsfoto van zijn pake en beppe met de kinderen, maar er zit geen Willem bij. Dus dan blijf ik eigenlijk nog zitten met de vraag: wie is dan de jongen met de transportfiets? Vlnr: Pierie, Berend de Vries, Ruurdtje, Trijntje (Tiene), Tjalletje Hannema met op schoot Piet                             Van Gijs Vlothuizen kreeg ik deze week veel foto’s van de familie Miedema. Om precies te zijn, foto’s van nakomelingen van Andries Cornelis Miedema (1874-1960) en Akke Liemes Glazema (1876-1904). Die foto’s moeten eerst worden gearchiveerd en beschreven voordat die in de beeldbank kunnen worden gezet. Maar om alvast een indruk te geven plaats ik hier alvast een paar. Er is dus volop werk om dit moois allemaal toegankelijk te maken voor anderen die Minnertsga vroeger volgen. Op deze manier krijgen we steeds meer beelden van vroeger weer terug waar anderen ook van mee kunnen genieten.     Vlnr: Jantje, Cornelis, Andries Miedema en Akke Liemes Glazema   Noordzijde Hermanawei net na de afslag Bosdijkje (vanuit het dorp gezien)   Gelbrie Miedema (1926) aan de westzijde van de woning waar vroeger Bauke Terpstra woonde aan de (bocht) Scheltingaweg.

16 05, 2012

Bazar Groene Kruis 1937 in bewegende beelden

2013-03-15T18:31:10+00:0016 mei 2012|2 Reacties

Midden jaren '30 van de vorige eeuw was het bestuur van de Vereniging Het Groene Kruis in Minnertsga erg actief om een eigen wijkgebouw te realiseren. Daarvoor moest flink geïnvesteerd worden. De kosten werden toen geraamd op fl. 4.000 tot fl. 5.000. Om wat meer vaart achter de uiteindelijke uitvoering van de plannen te zetten werd een bazaar georganiseerd. De tweedaagse bazaar werd gehouden op 3 en 4 november 1937 in het gebouw van de Nederlandse Hervormde kerk. Naast de vele inwoners van Minnertsga en een grote groep vrijwilligers, werkte ook de middenstand volop mee. Zij stelden producten beschikbaar die verloot werden of men kon een gokje wagen om het gewicht te raden van een enorm krentenbrood. Twee dagen lang liep het publiek af en aan tijdens de bazaar en er werd veel gekocht. Bij diverse attracties, zoals een draaien rad en het raden van manen van poppen, werden vele gokjes gewaagd. Bij het draaiend rad In de vergadering van 27 februari 1938 deelde de voorzitter mee dat het bestuur van Het Groene Kruis plannen had de woning van bestuurslid Klaas van der Weide aan te kopen. De kosten voor een nieuw gebouw waren enorm hoog en het bouwfonds was bij lange na niet toereikend om de nieuwbouwplannen te kunnen realiseren op korte termijn. De mededeling van de voorzitter was daarom een aardig alternatief. Het pand, aan de Stasjonstrjitte,  zou kunnen worden ingericht als wijkgebouw waarin een magazijn, consultatiebureau en hoogtezon ondergebracht konden worden. Tweede pand rechts het wijkgebouw aan de Stasjonstrjitte. Hier hebben heel wat Minnertsgaaster baby's met de billen bloot gelegen. Na de pauze in deze vergadering werd de film vertoond die secretaris Johannes Hannema had gemaakt van de tweedaagse bazaar. En . . . . . laat die film nu bewaard zijn gebleven. De film is zonder geluid opgenomen want dat kon in die tijd nog niet, althans niet met de filmcamera van Hannema. De film is tientallen jaren later van commentaar voorzien door de Minnertsgaaster Bouwe de With. De film is nu gedigitaliseerd en is te zien op het YouTube kanaal van Minnertsga Vroeger. - klik hier - om de film te bekijken Bron:  Bouma, G. - 100 jaar Zorg voor Zorg, Vereniging Het Groene Kruis (ISBN 90-9017575-X) Foto's privé collectie G. Bouma

9 04, 2012

Toneelvereniging ‘Nocht en Keunst’

2012-12-31T07:11:59+00:009 april 2012|0 Reacties

De toneelvereniging 'Nocht en Keunst' is opgericht in 1937 of in 1938 op de bovenzaal van het café van Thijs van der Lei. Oprichters en leden van het eerste uur waren: - Douwe R. de Valk, voorzitter - Meester Terpstra, secretaris - Tryntsje (D.A.) van der Wal, penningmeester - Johannes Hannema, regiseur - J. Nijholt, kapper en grimeur - Bouwe de With, verlichting - Germ Laanstra, algemeen medewerker Vlnr: Kapper Nijholt, Johannes Hannema, Dirk Kuipers, Ynze de Boer, Bauke Kuipers (broer van Dirk), Siepie Vogel (dochter van Sjouke en Eva), Feitsma, Pieter van der Wal en Germ Laanstra. Zittend vlnr: Rinse de Valk, Jannigje (Jannie) Kuipers en Tsjitske de Boer.

Ga naar de bovenkant