22 04, 2017

Oorlogsjaren op de Miedleane IV

2024-02-01T05:41:42+00:0022 april 2017|4 Reacties

Onderduikers en evacuees Door Jelle Feenstra, april 2017 In de eerste drie delen heb ik al aantal onderduikers beschreven die tijdens de oorlog waren ondergedoken op de Miedleane. Ik heb toen ook geschreven over de evacuees die vanuit Limburg naar Minnertsga waren ondergebracht. Later bleek dit niet helemaal te kloppen en dat ook de namen niet juist waren. Tijdens mijn onderzoeken naar de stamboom van de familie Boomsma kwam ik in contact met Janke Speek - de Haan. Na een aantal mailwisselingen schrijft zij, dat zij ook uit Minnertsga afkomstig is en dat zij in het bezit is van een schilderij van Minnertsga waarvan zij in de veronderstelling is dat het gemaakt is door een onderduiker. Volgens haar was hij kunstschilder en was zijn naam Rouwns, maar daar is zij niet helemaal zeker van. Links de woning van het gezin van Fokke de Haan (1911 – 1987) en Antje Lont (1912 – 2011). Zij hebben hier gewoond van mei 1939 tot 1948. In 1955 komt het in het bezit van Folkert Sijbesma die het voorhuis sloopt en de kap doortrekt waardoor het pand zijn huidige vorm kreeg. Op haar vraag of ik daar belangstelling voor heb, mail ik haar dat ik daar uiteraard grote interesse voor heb en dat ik daar graag een kopie van wil hebben. Wie schetst mijn verbazing, wanneer ik de foto krijg, dat het om een aquarel gaat die op de Miedleane is gemaakt. Tot dat moment had ik geen idee waar zij had gewoond. Op deze aquarel staat de boerderij van haar ouders afgebeeld en ook de woning ernaast, die toen werd bewoond door Marten Gratama. Later heeft mijn grootvader Dirk Boomsma het huis van Marten Gratama gekocht en heeft mijn oom Johannes Boomsma er met zijn gezin in gewoond.  Het gezin van Fokke de Haan heeft in de linker boerderij gewoond van mei 1939 tot 1948. In 1955 komt de boerderij in het bezit van Folkert Sijbesma die het voorhuis sloopt en de kap doortrekt waardoor het pand zijn huidige vorm kreeg. In deel III van De Oorlogsjaren op de Miedleane heb ik geschreven dat Sjarel en Marie Braun als evacuee naar Minnertsga waren gekomen en bij mijn grootouders waren ondergebracht. Ik wist inmiddels dat dat niet klopte en ook dat er meer personen van de familie Braun, zoals ik toen veronderstelde, in Minnertsga waren geweest. Bij het zien van de signatuur onder de aquarel, begreep ik dat de naam Brouns moest zijn. Op de aquarel stond volgens mij H. Brouns. Vervolgens heb ik opnieuw contact met Janke opgenomen en haar verteld dat het waarschijnlijk om een evacuee ging en geen onderduiker, ik vroeg ik haar of zij er zeker van was dat hij kunstschilder was geweest. Zij was er van overtuigd dat dat het geval was waarna ik verder ben gaan zoeken om meer informatie.  Al snel bleek dat het om Hub (Hubertus Wilhelmus) Brouns moest gaan. Hubertus Brouns is geboren in 1887 in Maasniel (gemeente Roermond) en woonde in [...]

15 02, 2015

Herberg ‘De Roscam’ en de bewoners

2015-02-21T19:43:19+00:0015 februari 2015|0 Reacties

Dit verhaal gaat een heel stuk terug in de tijd en heeft betrekking op een van de oudste panden in Minnertsga. In december 1995 heb ik het verhaal al eens gepubliceerd in de dorpskrant Nijs út eigen doarp. Wie wat bewaard heeft wat! Het pand waar het in dit verhaal over gaat staat links van bakkerij Plat, op de hoek Tsjillen-Havenstrjitte. Omstreeks 1700 was ene Jacob Velthuys daar toen kastelein en herbergier. De herberg droeg in die tijd de naam 'De Roscam' een naam die eigenlijk met paarden moet worden geassocieerd. Maar als we de ligging van het pand bekijken in die jaren met een vaart aan de voorkant en aan de linker zijgevel, dan is het vrijwel ondenkbaar dat er hier om een herberg ging met een voorziening om paarden tijdelijk te stallen en te voeren, een zogenaamde doorreed. In een doorreed lieten menners hun paarden even uitrusten en op krachten komen. De menners zelf gingen de kroeg in om op krachten te komen van de reis. Oud-Minnertsgaaster Gosse Vogel (1924-1998) publiceerde in januari 1991 in de dorpskrant Nijs út eigen doarp een verhaal waarin hij Pieter Alma aanhaalde. Pieter Alma was boer op de boerderij die vroeger op Dirkjebuorren stond. Deze gezaghebbende boer liet op 19 januari 1710 in de herberg ‘De Roscam’ één of ander vreemdsoortig spotlied zingen door een aantal jonge dames uit het dorp. Daarna trakteerde hij de jonge dames nog op bier. Na dat gebeuren, wat blijkbaar niet zo gepast was geweest, eiste de rechtelijke macht een schadevergoeding van boer Alma. Van kastelein Jacob Velthuys is eigenlijk weinig terug te vinden in de archieven en daardoor is het niet mogelijk om een levensbeschouwing van hem samen te stellen. Maar in een soort belastingboek uit die tijd ben ik wel een Jacob Cornelis tegengekomen. Dat zou Jacob Cornelis Velthuys kunnen zijn, maar zeker ben ik daar niet van want het zou ook een opvolger kunnen zijn omdat het een belastingboek uit 1747 is, dus heel wat jaren later. Interieur van een oude herberg met tapkast   Deze Jacob Cornelis is volgens het belastingboek herbergier en heeft samen met zijn vrouw, die niet bij naam wordt genoemd, een goed bestaan. Zij waren samen één van de 115 gezinnen die Minnertsga in die jaren toen telde. Kinderen van dit echtpaar worden niet vermeld in het belastingboek wat bij andere genoemde personen wel wordt gedaan. Ook in de doopboeken werden geen kinderen van dit echtpaar gevonden. Enig zoekwerk in de trouw- en lidmaatboeken van de kerk leverde op dat laatst genoemde Jacob huwde op 26 april 1722 met Wijtske Jans. Op 22 mei 1727 liet Jacob zich in de Nederlands Hervormde kerk dopen en deed hij direct samen met zijn vrouw belijdenis des geloofs. Jacob wordt in de verschillende boeken nogal eens met verschillende namen vermeld, zoals Japik Crelis en Jacob Crelis. Jacob en Wijstke legateren op 19 september 1770 hun bezittingen aan de erfgenamen Antje Sjoerds, een minderjarig kind, en aan Sjoerd Pieters en zijn [...]

18 01, 2015

Foto’s en een filmfragment ontvangen

2015-01-18T13:57:07+00:0018 januari 2015|0 Reacties

De database met familiegegevens van Vroegere bewoners Minnertsga wordt langzaam maar zeker steeds omvangrijker. Naast de familiegegevens probeer ik zoveel mogelijk ook foto’s van de vroegere bewoners aan de gegevens te koppelen. Het begint al een mooi geheel te worden maar waarvan het eind nog lang niet in het zicht is. Dus er komen nog veel meer gegevens en foto’s in de database te staan. Wilco Glazema (links) en Ben Melgers   De gegevens die er nu in worden gezet zijn de basisgegevens, maar van heel veel bewoners is ook wel bekend wat voor beroep zij hadden of waar zij hebben gewoond in het dorp en andere bijzonderheden. Ook die zullen ter zijner een tijd aan de database worden toegevoegd. En uiteraard zoveel mogelijk foto’s van de betreffende bewoners. Bij deze doe ik een beroep op de nakomelingen van de vroegere bewoners om de fotodoos of albums te bekijken. Daar zullen ongetwijfeld mooie foto’s in zitten die een plaats verdienen in het digitale monument van Minnertsga vroeger. Van Ben Melgers ontving ik enkele mooie foto’s van hem zelf als kleine jongen en met zijn ouders Bernardus Travaille en Hendrikje Bakker. De foto’s zullen zo spoedig mogelijk aan de database worden toegevoegd. Bauke Tuinhof berichtte mij via Minnertsga vroeger op Facebook dat hij een map met stambomen had die ik mocht gebruiken. De stambomen zijn van de familie Tuinhof, Glazema, Fortuin met nog veel meer informatie over andere vroegere bewoners. In de map zaten zelfs ook nog een paar foto’s die ook een plaats zullen krijgen op de website. Van Willem de Haan ontving ik twee mooie schoolfoto’s die hij op zijn beurt van meester Bauke Tuinhof (niet de Bauke die hiervoor is genoemd) had gekregen. De foto's zijn gemaakt in de winter van 1996 en staan nu ook op Facebook.     Anne Reitsma stuurde mij een video opname - klik hier - van de Gereformeerde Kerk. De opname is gemaakt door Aebe Stienstra uit Amerika die in de zomer van 1996 op bezoek was bij zijn familie, de familie Reitsma. Het Bildts Documentatiecentrum (BDS) heeft een mooie foto in bezit met daarop een dame met boodschappentas die voor een woning staat op de Langedyk. De foto staat op Facebook van het BDS die ik heb gedeeld met Facebook van Minnertsga vroeger. De foto was nog maar net gedeeld en meteen werd er veelvuldig op gereageerd. Binnen een paar minuten was bekend wie de dame in kwestie was. Het bleek Reintje Lautenbach (1900-1962) te zijn die vroeger getrouwd was met Hendrik de Roos (1888-1971).  Zij staat op de foto voor de woning waar zij vroeger woonde. Wat is dat prachtig dat je elkaar zo kunt helpen en dat onbekende foto’s weer bekendheid krijgen en in de belangstelling komen te staan van:  ‘Ja dit is de Langedyk.ijn Beppe Sipkje Lautenbach-Zwart zuster van Reintje Lautenbach heeft na het overlijden van Reintje nog een poos voor Pake Hendrik gezorgd’ zoals Sippy Elsinga op de foto reageerde. Allemaal hartelijk dank voor het [...]

Ga naar de bovenkant