Het nieuws op de voorpagina van de Leeuwarder courant van 8 november 1949 is lauw. “Marschallsteun aan Indonesië wordt hervat”, “Nieuw Russisch Vredesoffensief?”, “Rusland’s greep op de buurlanden”, “Duitse nota over het ontmantelingsprobleem” dat is wel zo’n beetje het belangrijkste nieuws. Geen grote vette kopregels en op die hele voorpagina slechts één foto. Maar wat voor een foto?
Een tijdje terug zocht ik naar informatie waarvan ik dacht dat ik die wel in de Leeuwarder courant kon vinden, maar dat liep op een teleurstelling uit. En zoals wel vaker gebeurd, je bent doelgericht bezig met iets te zoeken en je vindt datgene waar je niet om zocht. Zo ging dat ook deze keer. Die enige foto op de voorpagina trok mijn aandacht, tenminste het bijschrift dan: “Mevr. Wed. T. Visbeek-Vrieswijk uit Minnertsga ontvangt uit handen van de directeur van het bedrijfspensioensfonds in de landbouw, dr. A. Schröder, het weduwen- en wezenpensioen voor haar en haar beide kinderen, een van vijf en een van bijna vier jaar”.
Een paar dager ervoor had ik net de familie- en stamboomgegevens van deze vrouw ingevoerd in de database. Dus de naam T. Visbeek-Vrieswijk zat nog vers in het geheugen. Omdat mijn streven is om zoveel mogelijk foto’s bij de Minnertsgaasters van vroeger te zoeken, was deze foto uit de krant een welkome aanvulling. Maar los daarvan, alleen deze foto op de voorpagina zonder een begeleidend artikel, dat is vreemd. Daarnaast, als je als jonge vrouw een weduwen- en wezenpensioen krijgt overhandigd, dan zit daar ook een verhaal achter.
Bij het doorbladeren van de oude krant treft ik een artikel aan dat te maken heeft met de foto op de voorpagina. De krantenkop is: “Negentien Friese landarbeiders kregen voor het eerst pensioen”. In de bovenzaal van café Bantema in Sexbierum was een ‘feestelijke’ bijeenkomst van het Bedrijfspensioenfonds in de Landbouw. Onder de negentien Friese landarbeiders waren ook een drietal vrouwen die weduwe waren geworden. Verder waren er uiteraard afgevaardigden van de het bedrijfspensioenfonds zelf.
Onder het genot van een flinke sigaar werden verschillende sprekers aangehoord die over de historie van het bedrijfspensioenfonds verhaalden. Negentien mannen van 65, 66 en 67 jaar met gebruinde koppen, gebruind op een deel van het voorhoofd na waar de pet zonnestralen belet door te dringen, zaten aandachtig te luisteren naar de ongetwijfeld goed bedoelde woorden. De mannen zaten klaar om bijna fl. 8000,00 in ontvangst te nemen. Zij hadden daar recht op gekregen omdat zij zo ongeveer vijftig, zestig jaar lang in de zware kleigronden van Noordwestelijk Friesland hadden geploeterd. Het betrof hier de eerste uitreiking in Friesland en tevens de tweede in Nederland van het bedrijfspensioenfonds.
Nadat de mannen de uitkering hadden ontvangen uit handen van dr. A. Schröder kwamen de drie vrouwen aan de beurt. Door het overlijden van hun mannen kwamen zij in aanmerking voor een uitkering uit het weduwen- en wezenpensioen. Zij kregen ieder ongeveer fl. 1800,00 uitgekeerd. De naam van één van die vrouwen is dus bekend, want zij staat op de voorpagina van de Leeuwarder courant van 8 november 1949.
En dan de achtergrond over de overhandiging van het weduwen- en wezenpensioen aan Trijntje Vrieswijk, want zo heet de vrouw die we op de foto afgebeeld zien. Trijntje was geboren op 12 februari 1916. Zij trouwde later met Simon Visbeek die op 29 mei 1912 was geboren. Het echtpaar kreeg twee kinderen: Afke en Metje. Eind mei begin juni 1947 was het volop zomer. De boeren en gardeniers snakten naar regen want het was kurkdroog op de landerijen rond het dorp. En dan . . . . op 3 juni op een zeer hete zomerse dag staat plotseling het dak van de Nederlands Hervormde kerk (nu Meinardskerk) in lichterlaaie. Door soldeerwerkzaamheden aan de dakgoten was er brand ontstaan die door het spinnenrag onder de leien in enkele ogenblikken het hele dak in brand zette. Veel mannelijke dorpsbewoners hielpen mee om nog spullen uit de kerk te redden en te blussen daar waar dat kon.
Een van die mannelijke dorpsbewoners die meehielp was Trijntje haar man Simon Visbeek. Volgens overlevering is hij de hele dag in de weer geweest en was hij als die tijd drijfnat. Hij vatte die dag kou en is eigenlijk niet meer hersteld van de gevolgen van de grote brand. Simon overleed op 18 januari 1948, volgens overlevering, aan de gevolgen van zijn optreden tijdens de grote kerkbrand.
Trijntje was toen 32 jaar en bleef achter met twee kleine kinderen. Bijna twee jaar later staat zij op de foto op de voorpagina van de Leeuwarder courant en neemt zij een weduwen- en wezenpensioen in ontvangst. Wat ging er toen door haar hoofd? Financieel gezien zal zij er ongetwijfeld blij mee zijn geweest, maar ik kan mij best voorstellen dat zij liever niet op de voorpagina had gestaan maar dat zij liever had gehad dat haar man toen nog leefde.
Geef een reactie