4 03, 2012

Vrijdag de 13de

2012-12-31T08:49:08+00:004 maart 2012|0 Reacties

Dit verhaal gaat meer dan 100 jaar terug in de tijd. Terug naar het jaar 1910 en wel op vrijdagmiddag laat in de middag op 13 oktober. In de dorpskern was het toen allemaal drukte. Op de kade van de stond het vol met klampen turf, steen, vaten en houten kisten. Veel ruimte was er niet meer op de weg voor het doorgaande verkeer. De beurtschipper had net zijn lading op de kade gezet en ook andere vrachtvervoerders hadden hun vracht deels van boord gehaald of waren aan het verladen om de vracht verder met paard en wagen te vervoeren. Gemotoriseerd verkeer was er nog maar weinig, maar zo nu en dan reed er door het dorp ook wel eens een motorrijwiel of een automobiel. Zo reed er op die bewuste namiddag een motorrijwiel door het dorp. Het vervoermiddel werd bestuurd door IJpe de V., een reiziger uit Sneek die op weg was naar huis. Op datzelfde moment reed ook een voerman door het dorp met twee paarden voor de wagen. Toen IJpe de V. al toeterend, maar zonder vaart te minderen, de voerman wilde passeren, sloegen de paarden op hol. Hoewel de paarden al wat onrustig waren van de drukte in het dorp, werd het lawaai van het motorrijwiel de dieren te veel. Minnertsga omstreeks 1910 Rechtszaak Hoe het verder allemaal verlopen is, is niet bekend, maar de zaak was kennelijk wel zo ernstig dat deze zaak voor de rechter kwam. De kantonrechter in Harlingen had beklaagde IJpe de V. schuldig verklaart aan het rijden met zodanige vaart, dat de veiligheid van het verkeer daardoor in gevaar was gebracht. IJpe de V. werd veroordeeld tot een boete van fl. 50,00 of 20 dagen hechtenis. Hoger Beroep IJpe de V. is na de uitspraak in hoger beroep gegaan. Deze rechtszaak kwam op 29 maart 1911 op de rol te staan van het Gerechtshof in Leeuwarden. Mr. M.E. Hepkema kwam met vier getuigen de zaak verdedigen voor IJpe de V. De eerste getuige was de gemeenteveldwachter Th. Boersma die in Minnertsga woonde. Hij vertelde hoe hij de toestand na het passeren van het motorrijwiel had aangetroffen. Veldwachter Boersma had de zaak daarna goed onderzocht, maar dat onderzoek gaf hem geen aanleiding om proces-verbaal op te maken. Volgens de tweede getuige, de veehouder Cornelis de Vries van Minnertsga, had beklaagde voldoende luid getoeterd en reed hij niet hard. Getuige merkte op dat de paarden van de voerman van te voren al schichtig waren. De derde getuige was de 30-jarige Sikke Marra. Ook hij had beklaagde horen toeteren en zei dat beklaagde op dat moment niet snel reed. Zodra het ongeluk gebeurd was stapte volgens getuige Sikke Marra de bestuurder meteen van zijn motor af en had de voerman in dit geval de paarden van de wagen moeten afhaken. Reink Zoodsma en Sikke Marra op de wagen De laatste getuige was Geertje de Groot, de vrouw van Sikke Marra. Volgens Geertje waren de paarden al geschrokken van de ' [...]

1 03, 2012

Voorganger als oplichter actief

2013-02-03T14:06:46+00:001 maart 2012|1 Reactie

In de Tsjerkestrjitte heeft enkele jaren een kerkgebouw gestaan van de afgescheiden gemeente van de Vrije Evangelisten. Aan dat kerkgebouw heb ik - als jeugdige bewoner van de straat - bijzondere herinneringen. Maar de details over het hoe en waarom dat kerkgebouw daar ineens werd gebouwd, had ik niet meer scherp. Behalve dan de voorganger, die een Citroën (snoekenbek) had, met hoge snelheden door de Tsjerkestrjitte jakkerde, die heb ik nog heel scherp in beeld. Wij noemden hem ‘it flaenend Evangely’. Reden om eens wat onderzoek te doen en het geheugen weer wat op te frissen. In juni 1964 kwam Hans Veenendaal naar Minnertsga om op te treden als voorganger van de - afgescheiden - Vrije Evangelische gemeente. De veertig leden van de afgescheiden gemeente hadden alle vertrouwen in de man. Niemand had toen enig vermoeden met een zwendelaar van doen te hebben die overigens goed kon preken. De diensten werden aanvankelijk gehouden ten huize van één van de leden van het voorlopige kerkbestuur. De voorganger wekte nog meer vertrouwen, omdat hij plannen had om een eigen kerkgebouw op te richten. Hij gaf zich uit als directeur van het Nederlands Evangelisatie Team te Emmeloord en hij suggereerde tegenover het kerkbestuur dat die organisatie zestig procent van de realisatiekosten zou betalen. De voorganger zou er zelf voor zorgen dat de resterende veertig procent op tafel kwam. Houten kerkgebouw a/d/ Tsjerkestrjitte Veenendaal had in het verleden al heel wat keren in Minnertsga gepreekt voor de Vrij Evangelische Gemeente in het dorp. Maar de bond van Vrije Evangelische Gemeenten was niet ingenomen met de activiteiten van de voorganger en legde hem om een of andere reden een spreekverbod op. Oorzaak van de houding van de Bond was de levenswandel van voorganger Veenendaal. Die was reeds eerder met justitie in aanraking geweest. In de gevangenis had hij kennis gemaakt met ds. Van Gent uit Emmeloord die zich het lot aantrok van deze jongeman en hem tot zijn pleegzoon maakte. Naar aanleiding van dat verbod ontstond er verdeeldheid onder de gemeenteleden. De kerkelijke gemeente had toen geen eigen predikant, maar de geestelijke verzorging van de gemeenteleden was toen in handen van ds. Zijlstra uit Franeker. Zo ontstond er een groep gemeente leden die getrouw aan ds. Zijlstra waren en een groep die de ambitieuze Veenendaal volgden. Situatie 1966 Het vertrouwen in Veenendaal was groot toen hij naar Minnertsga kwam. Er werd een stukje grond voor fl. 1200 gekocht dat eerst deel uitmaakte van de boomgaard/tuin van Sjouke en Eva Vogel. Een deel van de heg en fruitbomen is toen gerooid om plaats te maken voor de bouw van een houten gebouw dat later als kerk is ingericht. Het houten gebouw kwam op fl. 15.000. Dat het niet duurder werd is te danken aan de hulp van een aantal gemeenteleden die onder leiding van timmerman Van Merode uit Tzummarum - ook aangesloten bij de kerkelijke gemeente - het bouwwerk oprichten. Van binnen werd het keurig ingericht met een mooie preekstoel en dure [...]

26 02, 2012

Bescherming Bevolking (BB)

2013-02-03T13:55:36+00:0026 februari 2012|3 Reacties

Vorig jaar, in september, was het 50 jaar gelden dat de PTT bij elk huisgezin in Nederland een envelop van de Overheid bezorgde. In de envelop zaten twee kaarten. Een getiteld 'Wenken voor de bescherming van uw gezin en uzelf' en één met EHBO-instructies. De inhoud van de envelop sprak boekdelen over het gevaar als er een atoombom zou vallen en wat je dan als burger zou kunnen doen. De enveloppe sloeg, om maar in steil te blijven, in als een bom bij de Nederlandse bevolking. Zonder ook maar enige toelichting of een begeleidende brief van de Overheid werd volgens de 'Wenken' geadviseerd een schuilplaats in te richten in je huis en een noodvoorziening eten aan te leggen. Later is er door de Overheid nog een rood boekje nagezonden met een toelichting op de envelop met kaarten. Kort na de Tweede Wereldoorlog was er de angst dat er nog een derde oorlog op komst was. Nog maar net na de bevrijding van Nazi Duitsland werd de 'vriendschap' tussen de Verenigde Staten van Amerika en de Sovjet-Unie verbroken. En in een paar jaar tijd vervloog de hoop op een nieuwe en vreedzame tijd in de wereld. Met de komst van de Atoombom die zijn verwoestende werking had laten zien op Nagasaki, was de wapenwedloop begonnen tussen de VS en de Sovjet-Unie. De dreiging van dat er een Atoombom zou vallen werd niet zo groot ingeschat, maar er werden ook andere massavernietigingswapens ontwikkeld. Naast de nucleaire wapens waren dat de biologische, chemische en gaswapens. De Overheid vond dat de Nederlandse bevolking daar wel tegen kon beschermen. In 1952 werd daarom toen de Bescherming Bevolking, de BB opgericht. De BB was een organisatie zonder wapens die louter en alleen bestemd was om de bevolking te beschermen  en te helpen in noodsituaties. Overal in het land werden vrijwilligers geworven voor deelname aan de BB. Er moesten 230.000  BB'ers komen maar dat aantal werd bij lange na niet gehaald. Enerzijds kwam dat door voortschrijdend inzicht omdat de oorlogsdreiging in de loop der jaren toch weer wat afnam, en anderzijds doordat de BB als een knullige organisatie die meende dat je je tegen een Atoombom best kon beschermen, mits die maar niet op je eigen huis viel. Dat was natuurlijk je reinste kolder. In 1970 was de BB ongeloofwaardig, impopulair en een isoleerde organisatie en begin jaren '80 van de vorige eeuw werd het duidelijk dat er naar alle waarschijnlijkheid geen nieuwe oorlog zou komen. De BB werd later opgeheven en de vredestaken en hulptaken werden overgedragen aan het Rode Kruis en de Brandweer. Ook de sirenes, die toen op de eerste maandag van de maand om 12.00 uur loeiden, werd het zwijgen opgelegd. Eind jaren '90 is die traditie weer in ere hersteld. Het markante geluid is nu afkomstig van elektronische sirenes  die ons moeten waarschuwen voor bijzondere gevaarlijke situaties. Ook in Minnertsga zullen er ongetwijfeld BB'ers actief zijn geweest, maar hoeveel dat er waren en wie daar bij zaten, is mij niet bekend. Daar [...]

12 02, 2012

Mysterie op kerkhof

2017-03-31T08:28:44+00:0012 februari 2012|0 Reacties

Het is 20 oktober 1884 als de Leeuwarder Courant een mysterieus berichtje plaats over een grafzerk die op het kerkhof is geplaatst. 'Op het kerkhof te Minnertsga is dezer dagen een zerk geplaatst, waarop de geheele uiterste wil der overledene is gehouwen, benevens een alles behalve vriendelijk beschouwing van den echtgenoot nopens het gedrag zijner kinderen'. Het is dus een zerk van een vrouw die waarschijnlijk haar laatste wil bij een notaris heeft vast laten leggen. De krant vermeld niet wat er precies op stond en juist dat maakt het nog mysterieuzer. Ik heb er nog geen gedegen onderzoek naar gedaan, maar het boeit mij wel. Wie was deze persoon? Het maakt het allemaal nog bijzonderder als de Leeuwarder Courant 27 oktober 1884 (een week later) vermeld: 'Maakten wij in een vorig no. melding van een zerk op het kerkhof te Minnertsga, waarop de gehele uiterste wil der overlevende, en een alles behalve vriendelijke beschouwing van den overgebleven echtgenoot nopens het gedrag zijner kinderen was geplaatst, thans vernemen wij, dat behalve het geen op het overlijden betrekking heeft, alles er weder is afgebeiteld. Men veronderstelt, dat de overgebleven echtgenoot ernstige bezwaren zag in het laten staan van het bijschrift'.  Detailfoto noordkant van de kerk met nog weinig grafzerken. Dit wordt een lastige opgave om naam van de overledene te achterhalen.Veel overlijdens advertenties werden toen nog niet in de krant geplaatst, gewoonweg omdat te duur was voor de gewone burger. Die advertenties die ik gevonden heb stralen allemaal, liefde, geluk, droefheid en treurnis uit over de overledene. Aan de andere kant, een zerk was vroeger ook niet te betalen voor de gewone burger. Al met al blijft het nog een heel mysterie deze twee berichten uit de krant. Mogelijk dat het notarieel archief nog eens uitkomst biedt. Bron: Leeuwarder Courant

11 02, 2012

Geen ijsbaan in Minnertsga

2012-12-31T09:33:50+00:0011 februari 2012|0 Reacties

28 januari 1933: Tot heden is ons dorp niet in het bezit van een ijsbaan en moeten de jeugd en verdere beoefenaars van de ijssport zich vermaken op slooten en als het kan op de vaart.  Wegens onbetrouwbaarheid van ' t ijs in de vaart waren de banen er nog niet door. Eenige vrijwillige baanvegers maakten een baan en er werd gereden. Aan de kant was 't ijs niet erg sterk en een paartje zakte er door.  Het meisje zakte tot aan den hals toe in het ijskoude water. De jongeman tot den middel, waardoor hij het meisje op het droge kon helpen,  zoodat het ongeluk nog betrekkelijk goed afliep. Bron: Leeuwarder Courant

Ga naar de bovenkant