Bewoners boerderij Groot Folta – Hearewei 25

De boerderij Groot Folta aan de Hearewei 25 in Minnertsga is een van de oudste panden in de omgeving van het dorp. De boerderij is in 1591 aangekocht door het Sint Anthony Gasthuis in Leeuwarden die de boerderij kocht van de familie Fernia. Tot voor een paar jaar terug heeft het St. Anthony Gasthuis de boerderij verkocht en die in particulier bezit gekomen. In tussen liggende eeuwen is de boerderij verhuurd geweest.

Boerderij Groot Folta

Via de Oudheidkundige Vereniging Barradeel kreeg ik een vraag van Jan Piet Boudewijn uit het westen van het land. Hij doet genealogisch onderzoek naar zijn opa Pieter Dirks Osinga die, getuige een paar documenten, boer is geweest op een boerderij in de omgeving van Minnertsga. Na wat speurwerk bleek het te gaan om de boerderij Groot Folta aan de Hearwei 25. Jan Piet Boudewijn had mij een paar scans van documenten toegestuurd, maar toen ik de resultaten van mijn speurwerk met hem deelde, kreeg ik ook scans van mooie oude foto’s uit de nalatenschap van Osinga en Binnema familie. Dus alle reden weer om een en ander aan het digitale papier toe te vertrouwen.

Wie in de loop der eeuwen allemaal huurder zijn geweest van de boerderij; daar heb ik nog geen onderzoek naar gedaan, maar een aantal zijn nu wel bekend. Eind 19^de eeuw was Pieter Sjeerps Anema huurder. Hij was getrouwd met Akke Jacobs Haima. Pieter Sjeerps Anema overleed in de zomer van 1889 toen zijn vrouw Akke nog maar 23 jaar was. Maar ondanks die jonge leeftijd en ook nog weduwe, bleef Akke op de boerderij wonen want het huurcontact werd op haar naam overgeschreven. Bij de voogden van het St. Anthony Gasthuis is haar motivatie om door te gaan met de boerderij en de omstandigheid waarin zij verkeerde, kennelijk als zeer betrouwbaar over gekomen want anders had zij de boerderij moeten verlaten.

Trouwfoto Pieter Dirks Osinga en Antje Jacobs Binnema

Drie jaar na het overlijden van Akke Jacobs Haima haar man, trouwde Akke met Tiede Nammen Schat die dan landbouwer is volgens de huwelijksakte. Mogelijk dat Tiede eerst als arbeider in dienst was bij Akke en dat die omstandigheid, en de plannen om met elkaar in het huwelijk te treden, voor de voogden de reden is geweest om Akke op de boerderij te laten wonen. Na hun trouwen is het huurcontract overgezet op naam van Tiede.

Tiede en Akke bleven tot april 1919 boer/landbouwer op Groot Folta. In april van dat jaar werd er boelgoed gehouden op Groot Folta op verzoek van Tiede. Er werd stamboekvee aangeboden bestaande uit 27 hoornbeesten en 20 melk- en kalfkoeien. Verder 7 paarden, 8 schapen, ram, melkgeit, 14 leghennen en 8 loopeenden. Uit de opsomming van het boerenmaterieel en gereedschappen kan worden aangenomen dat Tiede niet een kleine boer/landbouwer was. Ook enig huisraad werd bij opbod verkocht waaronder de kinderwagen.

Wat de reden is geweest voor Tiede en Akke, of wellicht ook voor de voogden, om de boerderij te verlaten, is niet bekend. Maar het blijkt dat de voogden in 1918 al corresponderen met Pieter Dirks Osinga zo blijkt uit dit korte briefje: Leeuwarden, 19 augustus 1918. Daar uw naam voorkomt op de lijst van een mindertal uit de sollicitanten voor de plaats van het St. Anthony Gasthuis, thans in huur bij T.N. Schat te Minnertsga, verzoek ik u, u met uwe verloofde. Te willen vervoegen aan het Bestuurshuis van genoemd Gasthuis Gr. Kerkstraat No 39, op vrijdag 23 augustus te 3 uur.

Pieter Dirk Osinga en Antje Jacobs Binnema zullen ongetwijfeld verheugd zijn geweest dat zij één van de geselecteerden waren . Maar nu moesten ze in eigen persoon verschijnen voor de Gasthuis voogden; met zijn tweeën naar de grote stad, op sollicitatiegesprek.

De sollicitatie is kennelijk goed verlopen en de voogden hadden het vertrouwen dat Dirk en Antje de boerderij mochten huren. Op 14 september stuurden de voogden het volgende bericht: Het bestuur van het St. Anthony Gasthuis te Leeuwarden bericht u hierbij, dat gij zijt gekozen tot huurder van de boerenplaats onder Minnertsga, thans verhuurd aan T.N. Schat, op de u bekende voorwaarden.

Pieter Dirks Osinga

Met dit bericht konden Dirk en Antje ook hun trouwplan maken, want een van de voorwaarden van de Gasthuis voogden was dat je getrouwd moest zijn om de boerderij te mogen huren. Notaris Poelstra uit Holwerd bracht zijn felicitatie over per briefkaart. Kennelijk heeft de notaris achter de schermen geholpen om Dirk en Antje op de boerderij te krijgen. Hij schreef: Vriend Osinga. Zoo juist ontvang ik uw telegram, houdende de blijde [ . . ] dat aan u de pleats is gegund. Ik wensch u, uwe bruid en uwe wederzijdse families van harte geluk met deze onderscheiding, terwijl het mij genoegen doet dat ik een steentje heb kunnen bijdragen dat ge de pleats hebt gekregen. Ik hoop en vertrouw dat de keuze van het Gasthuis nu de goede is geweest; daartoe kunt ge doen uwe ijver en lust in de boerderij veel toe bijdragen. Met beleefde groeten [ . . ].

Pieter Dirks Osinga is geboren op 13 mei 1893 in Westernijkerk. Op 25-jarige leeftijd trouwde hij met de 23-jarige Antje Jacobs Binnema die in Finkum was geboren. De trouwdatum was op 23 april 1919, in die maand werd ook het boelgoed gehouden op Groot Folta.

Uit het huwelijk van Pieter en Antje is één kind geboren: Lutske. Zij werd geboren op 18 maart 1920 op de boerderij. Uit een inentingsbewijs van Lutske blijkt dat zij nog met haar ouders in Minnertsga wonen. In de Leeuwarder Courant van 4 juni 1924 staat een artikel van het St. Anthony Gasthuis waarin staat dat de boerderij in huur bij P.D. Osinga per mei 1924 is verhuurd aan D.J. Binnema. Daarmee kunnen we vaststellen dat Pieter en Antje niet lang boer zijn geweest op Groot Folta.

Trouwfoto Doede Binnema en Jiskje Knossen

De opvolger: D.J. Binnema, is Doede, een zwager van Pieter en de broer van Antje. Doede is 34 jaar als hij huurder wordt van de boerderij. Doede was in Stiens geboren en op 8 mei 1924 trouwde hij met de 24-jarige Jiskje Knossen die in Wycel (Gaasterland) was geboren. Doede en Jiskje kregen twee zonen: Theodorus (Theo) en Jacob Age. Jiskje overleed op 2 maart 1969 in Minnertsga en Doede overleed op 28 juni 1972.

Theo volgde zijn vader op. Hij trad in het huwelijk met Annie van der Kooi. Theo en Annie kregen drie dochters: Joukje en de tweeling Jiskje en Trijntje Grietje. De laatste pachters op de boerderij Groot Folta, waren twee dochters van Theo en Annie. Toen die enkele jaren terug de boerderij hebben verlaten, heeft het St. Anthony Gasthuis de boerderij verkocht en kwam in particulier bezit.

In de database van Vroegere bewoners, zijn alle tot nu toe bekende familiegegevens te raadplegen en kunnen de onderlinge familierelaties worden bekeken. De foto’s die Jan Piet Boudewijn gestuurd heeft, zijn aan de betreffende personen gekoppeld, maar zijn ook te vinden in de beeldbank.

In de beeldbank staan nog de volgende foto’s:

• Pieter Dirks Osinga (jonge leeftijd)
• Doede Binnema (jonge leeftijd)
• Pieter Dirks Osinga en Antje Jacobs Binnema met nog twee onbekende personen
• Antje Jacobs Binnema met onbekende dame
• Theodorus (Theo) en Jacob (Jaap) Binnema (jonge leeftijd) (2x)